اثر حاضر چكيده مقالات اولين همايش علمي پژوهشي اخلاق ورسانه است كه اداره كل پژوهش هاي اسلامي سازمان صدا و سيما در راستاي دستيابي به رسانه تراز انقلاب اسلامي با همكاري پنجاه نهاد عالي حوزوي، دانشگاهي و رسانه اي و استادان، پژوهشگران، دانشجويان ، طلاب و فضلا برگزار كرده است .رويكرد اين همايش در بخش‌ها و موضوعات پيشنهادي، مباني معرفت‌شناسي، هستي‌شناسي، انسان‌شناسي، دين‌شناسي، ارزش‌شناسي و روش‌شناسي اخلاق اسلامي و در دو محور اصلي بررسي، تبيين و آسيب‌شناسي رسانه اخلاقي و بررسي، تبيين و آسيب‌شناسي اخلاق رسانه اي است.
رعايت اخلاق در به دست آوردن اطلاعات از يك سوژه خبري چقدر اهميت دارد؟ آيا كنكاش در حريم خصوصي افراد مشهور براي انتشار يك تيتر داغ، امري اخلاقي است؟ ناديده گرفتن آراء و عقايد مخالف چطور؟ اگر يك مجري پخش زنده در ازاي دريافت مبلغي به صورت نامحسوس و تنها يك بار از يك "برند" نام ببرد، اخلاق را نقض كرده است؟ آيا تغيير در كنداكتور برنامه هاي تلويزيون به منظور برجسته تر كردن يك برنامه خاص با هنجارهاي اخلاقي در تضاد است؟ آيا مشكلات مالي يك شبكه تلويزيوني، انتشار تبليغاتي را كه با فرهنگ جامعه در تعارض است، توجيه مي كند؟ "سلبريتيها" چه كساني هستند؟ "منبع موثق" چيست و استفاده از آن چه شرايطي دارد؟ اينها سؤالاتي هستند كه ضرورت پرداختن به اخلاق رسانه را به وضوح مشخص مينمايند. با برجستهتر‌شدن نقش رسانهها در دنياي امروز، موضوع اخلاق رسانه اهميت ويژها ي پيدا كرده و علاوه بر چالشهايي كه از گذشته در اين حوزه وجود داشت، مسائل جديدي نيز مطرح شده است. از آنجا كه مسائل اخلاقي در حوزه رسانه مي‌توانند چالش‌هاي متعددي در فعاليت‌هاي روزمره اصحاب رسانه و مخاطبان آن ايجاد نمايند، پرداختن به اين موضوع يكي از نيازهاي مهم امروز رسانهها محسوب مي شود. كتاب حاضر در پاسخ به همين نياز ترجمه شده و مخاطب آن، همه علاقه مندان رسانه و به ويژه متخصصان، عوامل و دانشجويان رسانه هستند. اهالي رسانه بايد براي مواجهه و حل و فصل چالش‌هاي اخلاقي آماده باشند. آنها بايد بدانند كه در اين حرفه با چه مسائل اخلاقي روبه‌رو خواهند شد و چه انتظاراتي از آنها وجود دارد.
بدون شك تبيين و توجه به مناسبتهاي ديني با درون مايه برگرفته از معارف الهي و فرهنگ اسلامي در ذات خود علاوه بر تعظيم شعائر مذهبي و ارزش هايي همچون عزت ملي، وحدت ملي و روح مشاركت جويي، مي تواند عاملي براي ايجاد دلبستگي بيشتر مردم به آموزه هاي ديني و آرمان هاي ناب اسلامي باشد. از سويي بنابر تعاليم ديني و اسلامي، بزرگداشت مناسبتها و ايام الله و تعظيم شعائر الله بهعنوان مصاديق تحول انسان و تحقق شايسته اين مهم معرفي شده است و نقش عمدهاي در اشاعه فرهنگ غني اسلامي دارد. از ديگر سو بهدليل دو ويژگي مهم «ديني و مليبودن» سازمان صدا‌وسيما، مناسبتهاي ديني و ملي جز جدانشدني از فرايند توليد و پخش در برنامه ريزي خرد و كلان اين رسانه بزرگ به‌شمار ميآيند. اين موضوع بزرگترين فلسفه وجودي توليد اين اثر در اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه است. اهميت اين موضوع، اداره كل پژوهشهاي اسلامي رسانه را بر آن داشت تا با تدوين مجموعه‌اي با عنوان «ايده‌ها؛ دستينه‌اي براي پژوهشگران و برنامه‌سازان» علاوه بر معرفي آثار مناسب با مناسبت هاي مذهبي كه در اداره كل منتشر شده است به معرفي محورها، موضوعها و ايده هاي پيشنهادي براي گروه هاي مختلف برنامهساز در رسانه ملي بپردازد. اميد است اين تلاش اندك، گامي مؤثر در پيشبرد اهداف رسانه ملي باشد. اين اثر دومين دفتر مجموعه «ايده ها»ست كه در آن به مناسبت هاي شمسي و قمري فصل تابستان مي پردازد. در طراحي اين كتاب سعي شده است برخي از مهم‌ترين دغدغه هاي پژوهشگران و برنامه سازان در حوزه انقلاب اسلامي، تاريخ و مناسبتها مورد توجه قرار گيرد كه در ذيل به آنها اشاره ميشود. درج دقيق تاريخ و مناسبتهاي شمسي، قمري و ميلادي با استفاده از منابع معتبر و با آخرين اطلاعات جمع آوري شده از مركز تقويم ژئوفيزيك دانشگاه تهران (مصوبه شوراي فرهنگ عمومي) معرفي آيات و روايتهاي مناسب با مناسبت روز معرفي كتاب، نشريه و ويژهنامه هاي مناسب با مناسبتهاي مهم ملي و مذهبي معرفي موضوعها و ايده هاي پيشنهادي مناسبتهاي مذهبي براي گروه هاي مختلف برنامهساز با هدف جلوگيري از تكراري‌شدن مباحث كارشناسي شبكه ها در ايام منتسب به معصومان(ع).
مقام معظم رهبري طبق يك سنت حسنه، با توجه به ضرورتهاي موجود و شرايط سياسي و اقتصادي و اجتماعي و نيز ترفندها و توطئههاي دشمنان، براي هر سال، نام و شعار خاصي برميگزينند. رهبر فرزانه انقلاب، در اهميت اين موضوع ميفرمايند: ... شعار سال با دو منظور مطرح ميشود: يكي جهتدادن به سياستهاي اجرايي و عملكرد مسئولين دولتي و مسئولين حكومتي است، يكي توجيه افكار عمومي است؛ يعني افكار عمومي توجّه پيدا كنند به اينكه چه مسئله‌اي امروز براي كشور مهم است. براين اساس، نام حمايت از كالاي ايراني را براي سال 1397 انتخاب و در توضيح آن ميفرمايند: ... امروز براي كشور، مسئله كالاي ايراني يك مسئله مهمّي است. .... شعار امسال، هم خطاب به مسئولين است، هم خطاب به مردم است. شعار امسال حمايت از كالاي ايراني است. كالاي ايراني يعني محصول نهايي كار و سرمايه و فعّاليّت اقتصادي و ذهن و ابتكار و همه‌چيز. سرمايه‌گذار با سرمايه خود، كارگر با كار خود، طرّاح با ذهن خود و با دانش خود، اينها همه تلاش ميكنند و محصول [كار آنها] ميشود كالاي ايراني. بنابراين چيز باعظمتي است، چيز بسيار مهمّي است، اين را بايستي حمايت كرد. در حمايت از اين كالاي ايراني، كه محصول تلاش فعّالان اقتصادي و فعّالان كارگري و سرمايه‌گذاران و برنامه‌ريزان و طرّاحان و مانند اينها است، هم مردم نقش دارند بهعنوان توليد‌كننده كالاي ايراني، هم مردم نقش دارند بهعنوان مصرف‌كننده كالاي ايراني؛ هم بايد توليد كنند، هم بايد مصرف كنند؛ هم بايد در توليد تلاش كنند... در اينباره، مسئوليتهايي متوجه رسانه ملي است كه از جمله آنهاست: تبيين ابعاد مختلف موضوع، اصول و مباني و راه و روشهاي تحقق آن، وظايف مسئولين و مردم، پيگيري فعاليت‌هاي قواي سهگانه و ارائه گزارش از عملكردها و... بر اين اساس، يكي از كارهاي ضروري در انواع فعاليت‌هاي دستاندركاران رسانه ملي به ويژه برنامه‌سازان، تبيين مباني موضوع سال و بررسي موضوع از زواياي مختلف و مناسب با نياز مخاطبان است. اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه با درك اين نقش اساسي و بر اساس مأموريت راهبردي و وظايف ذاتي خويش و به هدف ياريرساندن به برنامه‌سازان محترم رسانه ملي اين مجموعه را تقديم مي‌كند . برخي از مهم‌ترين عناوين اثر پيشرو به شرح ذيل است: ـ اصول و مباني توليد و مصرف كالاي داخلي (در آيات و روايات) ـ حمايت از توليد و مصرف كالاي داخلي از منظر امام خميني رحمه الله و مقام معظم رهبري(مدظله العالي) ـ خانواده و حمايت از كالاي ايراني با تأكيد بر نقش رسانه ملي (محورها و ايدههاي برنامهسازي) ـ تجربههاي موفق اقتصادي در كشورهاي جهان و... اين پژوهش در گروه انقلاب اسلامي، تاريخ و مناسبتهاي دفتر پژوهشهاي كاربردي دين و رسانه به سرانجام رسيده كه اميدواريم ويراست دوم كتاب ساخت ايران مورد استفاده مديران و برنامه‌سازان رسانه ملي قرار گيرد از همه عزيزاني كه در به ثمر نشستن اين مجموعه نقش داشتند بهويژه نويسندگان و پژوهشگران محترم آقايان: سيدصادق سيدنژاد، حجتالاسلام والمسلمين عبدالله جلالي، حجتالسلام والمسلمين محمد طوسي، احسان آذركمند، عيسي زارعي، حميد رحماني، محمدمهدي قرباني و خانمها: فريده پيشوايي، زهرا متعلم و فاطمه جهانگير صميمانه تشكر و قدرداني ميكنيم.
اهميت و ارزش اميد در فرد و اجتماع، امري مهم و بديهي است كه يكي از مؤلفه‌هاي ارزشمند سرمايه اجتماعي به‌شمار مي‌آيد. بي‌شك، يكي از سازمان‌‌هاي اثرگذار در ايجاد اميد و تقويت اين سرمايه اجتماعي، رسانهها بهويژه رسانه‌‌هاي صوتي و تصويري است. صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران، يكي از رسانه‌‌هاي مؤثر در مصاف جنگ نرمِ رسانهاي، موظف است اين سرمايه اجتماعي را تقويت كند و روح اميد را در جامعه بدمد. ازاين‌رو اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه در راستاي انجام وظايف محوله، اين مجموعه را كه داراي فصول مختلفي در باب اميد و اميدبخشي در رسانه است، تهيه كرده و در پنج فصل در اختيار مديران و برنامه‌سازان رسانه ملي قرار داده است. موضوع فصل‌هاي اين كتاب عبارت است از: فصل اول: كلياتي در باب اميد و اميدبخشي؛ فصل دوم: اميد و اميدواري در فرهنگ اسلامي؛ فصل سوم: راهبردها، سياست‌‌ها، راهكارهاي رسانهاي و محورهاي موضوعي براي برنامهسازي؛ فصل چهارم: اميد در آينه حكايت‌‌هاي تاريخي و سيره معصومان(ع) و در پايان، كتاب‌‌ها و مقالاتي كه درباره اميد به رشته تحرير درآمده‌‌اند، معرفي شده است. اميدواريم اين پژوهش بتواند براي خوانندگان محترم، مفيد باشد و گامي هرچند كوچك در راستاي تعميم اين سرمايه اجتماعي؛ يعني اميد برداشته باشيم. لازم است از گروه مطالعات اجتماعي و رسانه و گروه اعتقادات و رسانه سابق كه اين اثر در آنجا سامان يافته و نيز تمام كساني كه در پديدآمدن اين كتاب ما را ياري كردند تشكر و قدرداني كنيم، بهويژه از آقايان: سيدعلي موسوي ميركلايي، محمد اعتضادالسلطنه، مجيد خبازي و سركار خانم الهه صابري كه جمع‌آوري و تنظيم فصول مختلف كتاب به همت ايشان به نتيجه رسيد.
امروزه يكي از خلاء‌هاي محسوس در حوزه نظري سينماي ايران، اين است كه در پيوند ميان سينما، كه تأثيرگذارترين هنر در فضاي مدرن است، با دين (اسلام) كه سامان‌دهنده مناسبات انساني و اجتماعي است، زمينه‌هاي نظري وجود ندارد. در اين راستا، شناخت ژانر و سبك‌هاي سينمايي و نسبت‌سنجي ميان آنها و آموزه‌هاي ديني، از دغدغه‌هاي مهم و مطرح سينماي ايران از ابتداي انقلاب تاكنون بوده است. از سويي واقعگرايي در فيلم و سينما نه‌تنها به عنوان يكي از سبك‌هاي مهم تاريخ سينما مطرح است، بلكه سبكي است كه بيشترين موفقيت را در سينماي ايران به همراه داشته و همواره تحليل‌گران هنري به آن توجه كرده‌اند. شناخت و نسبت‌سنجي ميان واقعگرايي سينما با دين و ظرفيتي كه اين سبك در ارائه مفاهيم ديني ميتواند داشته باشد، هدف اصلي اين پژوهش است. اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه در راستاي وظيفه ذاتي خود، كه پشتيباني از بنيان‌هاي نظري رسانه ديني است، از تلاش‌هاي پژوهشگر محترم اين اثر، آقاي وحيد حياتي و همچنين از گروه فرهنگ و هنر ديني رسانه سابق، كه اين اثر در آن گروه سامان يافته است، به دليل هدايت‌هاي كاربردي‌شان تشكر و قدرداني مي‌كند. اميد است اين اثر بتواند در زمينه‌ها و مباحث نظري، راهكارهايي را براي رسانه ديني فراهم كرده باشد تا سينماي ديني، هم‌پاي سينماي ايران، در نظريه‌پردازي به بالندگي برسد.
در اين پژوهش برآنيم با بهره‌گيري از منابع ارزشمند ديني و ديدگاه كارشناسان، افزون بر روشن كردن ديدگاه اسلام درباره مسئله مد، به جلوه‌ها، ويژگي‌ها، علل پيدايش، آثار و پي‌آمدهاي مدهاي منفي در جامعه بپردازيم. همچنين براي كاهش پي‌آمدها و اصلاح مدگرايي، راهكارهايي اجرايي پيشنهاد مي‌دهيم، به اين اميد كه گامي هرچند كوچك، در اصلاح و تعديل مدگرايي منفي در جامعه باشد.
سبك زندگي مجموعه‌اي از الگوهاي نظام‌مند رفتاري است كه خاستگاه آن را باورها، ارزش‌ها و هنجارهاي شكل‌گرفته در يك فرهنگ تشكيل مي‌دهد. دين اسلام بهعنوان يك ايدئولوژي، توجه ويژه‌اي به سبك زيستن دارد و از طريق آموزه‌هاي وحياني‌اش ميتواند منشأ شكل‌گيري سبك زندگي باشد؛ بر همين اساس، كامل‌ترين سبك زندگي را به بشريت ارائه داده است؛ سبكي كه احكام و دستورهاي آن، تمام حوزه‌هاي فردي، خانوادگي و اجتماعي را دربرمي‌گيرد. پس از ورود اسلام به ايران، جامعه ايراني به تدريج، تحت تأثير آموزه‌هاي اين نوع از سبك زندگي قرار گرفت، تا جايي كه فرايند درهم تنيدگي آموزه‌هاي اسلامي با مشي زندگي ايرانيان موجب شكل‌گيري سبك زندگي اسلامي ايراني شد؛ سبكي از زندگي كه به مثابه، گنجينه‌اي ارزشمند رهنمودهايي را براي تمام جنبه‌هاي زندگي انسان ارائه مي‌دهد. با توجه به اسلامي‌بودن جامعه ايراني، نهادينه‌سازي مؤلفه‌هاي سبك زندگي اسلامي ايراني و جاري و ساري‌كردن اين مؤلفه‌ها در تمامي ابعاد زندگي از ضروريات جامعه خواهد بود. از همين روست كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي، تحقق و ترويج اين سبك از زندگي، بهعنوان يكي از اهداف عالي نظام جمهوري اسلامي مورد توجه قرار گرفت و رهبر معظم انقلاب نيز همواره در تبيين مسير تمدن‌سازي اسلامي بر ضرورت تحقق اين سبك زندگي تأكيد داشته‌اند. ايشان حتي در 23 مهر ۱۳۹۱ در ديدار با جوانان استان خراسان شمالي با طرح سؤالات بيست‌گانه‌اي با محوريت سبك زندگي اسلامي ايراني، ابعاد مهمي از اين نوع از سبك زندگي متناسب با مقتضيات زمان را مورد تبيين قرار داده، بر ضرورت اهتمام ويژه تمامي دستگاه‌ها و نهادهاي نظام براي تحقق و ترويج آن تأكيد فرمودند. از آنجايي كه سبك زندگي بهويژه سبك زندگي اسلامي ايراني، بحثي كتابخانه‌اي نيست و نمي‌توان آن را در قالب قانون يا بخشنامه ارائه كرد، براي تحقق و ترويج آن بايد بسترسازي‌هاي لازم صورت گيرد تا ارزش‌هاي ديني به‌صورت هنجارهاي اجتماعي جامعه ايران درآيد. در اين ميان، رسانه و محصولات رسانهاي بهسبب گيرايي و جذابيت‌هاي خاص خود در تحقق اين فرايند و انتقال و فرهنگ‌سازي درباره مؤلفه‌هاي سبك زندگي اسلامي ايراني از مهم‌ترين عوامل اثرگذار خواهند بود. بهويژه رسانه ملي كه به‌واسطه ابتناء رويكردش به اهداف عاليه نظام از يك سو و فراگيري گستره‌اش از سوي ديگر، ميتواند در تزريق و نهادينه‌سازي مؤلفه‌هاي سبك زندگي اسلامي در جامعه ايراني، ايفاگر مهم‌ترين و مؤثرترين نقش در بين ساير نهادهاي اجتماعي باشد. همين اهميت و تأثيرگذاري رسانه ملي در حوزه سبك زندگي اسلامي ايراني و نيز تأكيدات مقام معظم رهبري بر ضرورت نهادينه‌سازي اين سبك از زندگي در جامعه، نويسنده را برآن داشت تا مبتني بر سؤالات بيست‌گانه رهبر معظم انقلاب اسلامي در حوزه سبك زندگي اسلامي ايراني به استخراج فهرستي حداكثري از سوژه‌هاي برنامهسازي مبادرت و با بهره‌گيري از حضور جمعي از كارشناسان حوزه سبك زندگي اسلامي ايراني و آشنا با امور رسانه، مهم‌ترين اين سوژه‌ها را به برنامه‌سازان رسانه ملي ارائه كند. در اينجا لازم است از پژوهشگر ارجمند، سركار خانم سيده مريم چاوشي و كارشناسان محترمي كه ايشان را در انتخاب مهم‌ترين سوژه‌هاي برنامهسازي حوزه سبك زندگي اسلامي ايراني ياري رساندند و نيز از ساير عزيزاني كه در به‌ثمررسيدن اين مجموعه نقش داشتند كمال تشكر و قدرداني را داشته باشيم. اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه
تولّی و تبرّی از اركان اعتقادی مکتب اسلام و از شئون قلبی و پایه بسیاری از شئون رفتاری انسان وارسته و مؤمن است. اگر این خصلت زنده و مؤثر ایجاد نشود و انسان اهل تولّی و تبرّی نباشد، نه تنها حلقه‌های فضائل اخلاقی و عملی او آسیب میبیند، بلكه صورتبندیهای اعتقادی او هم سست و بیبنیان شده و به سوی ویرانی میرود. ازاین رو، پذیرش ولایت الهی و ورود در حصن حصین توحید منوط به پذیرش ولایت رسول خدا(ص) و اهل‌بیت(ع) ایشان و التزام عملی به تولّی و تبرّی است. تولّی اولیای الهی و تبرّی از دشمنان آنان به مقدار شناخت انسان از ایشان وابسته است. زیرا دوستی با كسی یا دشمنی با شخصی، مرهون معرفت به اوست. در این میان، تعالیم قرآن و اهل‌بیت(ع) به انسان نشان می‌دهد كه هر مؤمنی باید چهره جان خود را به روی چه کسانی بگشاید و از چه کسانی روی گرداند. بنابراین بر انسان مسلمان لازم است بداند ولایت چه كسی را بپذیرد و از ولایت چه كسی پرهیز كند و در این زمینه از هوشیاری لازم برخوردار باشد. اظهار برائت و انزجار كه پوششدهنده حیثیت تبرّی در اسلام است، در درون خود، درس بزرگ دشمن شناسی را به همراه دارد و از ضرورتهای زندگی اجتماعی در حیات انسانی بشر است. بی شك دشمن شناسی از اساسی ترین موضوعات سیاسی و اجتماعی هر ملتی است که رهبران بیدار بر توجه به آن تأکید ورزیده اند. با آغاز بزرگترین پدیده قرن حاضر یعنی انقلاب اسلامی ایران به رهبری فقیهی بزرگ، نظام سلطه جهانی با چالش‌های زیاد نظری و عملی روبه‌رو شد و بیشترین توان خود و کشورهای متبوع خود را به هماوردی با آن به میدان آورد. در این راستا، از همه ابزارها به ویژه از رسانهها برای مقابله با نظام اسلامی ایران بهعنوان یکی از میوه‌های مبارک تفکر انقلاب اسلامی استفاده می‌کند. گرچه رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای(دامت برکاته) با اقتدا به آموزه‌های قرآن و اهل‌بیت(ع) همگان را به شناخت دشمن توصیه کرده‌اند؛ اما تاکنون تحقیقی که بتواند بر مبنای خوانش رسانه‌ایِ بیانات معظم له، نقشه راه را فراروی اهالی رسانه قرار دهد، صورت نگرفته، تا با رویکرد تحلیل بتوان چیزی از مجموع سخنان رهبری و ساخت نظام معنایی دریافت که برای استفاده در برنامه سازی فهم پذیر شده و با صورتبندی مفهومی الگوی درون متنی داده‌ها استخراج شود، ازسوی دیگر نیز با شناسایی مضامین، نکات تازه و جذاب و ایده‌های نوآورانه از متن بیانات رهبری ارائه شود. به لحاظ اهمیت موضوع و ضرورت تبیین سخنان رهبری و شناسایی رهیافتها و راهبردهای رسانه‌ایِ دشمن برای مدیران و برنامه سازان رسانه ملی، بر آن شدیم تا از پژوهشگر محترم، جناب آقای سیدعلی محمدی متکازینی، تحقیقی در این موضوع با رویکرد رسانه ای به فرجام رسانیم که تقدیم خوانندگان عزیز می‌شود. امیدواریم ما هم به سهم خود توانسته باشیم در شناساندن دشمنان سرسخت نظام اسلامی و ارائه راهبردها و راهکارهای رسانه‌ای گامی برداشته و به اهالی رسانه خدمتی کرده باشیم. اداره‌کل پژوهش‌های اسلامی رسانه
جايگاه امامت، همانند مقام نبوت، منصبي الهي است و همان گونه كه خداوند سبحان فردي را به مقام نبوت و رسالت برمي گزيند و با معجزه، كه همانند نص خدا است، تأييد مي كند، همان خداوند، كسي را براي امامت برمي گزيند و به پيامبرش فرمان مي دهد كه آن را به مردم برساند و او را به عنوان پيشواي بعد از خود در ميان مردم نصب كند. امامت، خلافت خداوند و جانشيني رسول خدا، رشته پيوند اجزاي دين، نظام بخش جامعه مسلمين، سامان دهنده دنيا، سعادت آفرين آخرت و عزت دهنده مؤمنين است. امامت، زيربناي بنيادين شجره اسلام و ثمره شاخسار شكوفاي آيين خدايي است. امامت ادامه نبوت است و بدون شناخت امام و درك جايگاه امام، نبوت و توحيد نيز بي اثر خواهد بود و كارآيي خود را از دست خواهد داد؛ همچنان كه خداوند در آيه 67 سوره مائده به پيامبرش مي فرمايد: اگر (امر امامت اميرالمؤمنين(ع) را) ابلاغ نكني، هرآينه رسالتت را انجام نداده اي. امامت، رحمت و خيري است كه خداوند بر بندگان ارزاني داشته و به سبب آن، دينش را كامل كرده است. از همين روست كه مسئله امامت در ميان شيعه، در شمار اصول دين و امر آن به دست خداوند است؛ بر خلاف اهل سنت كه آن را از فروع دين و تعيين امام را به دست مردم مي دانند. مسئله امامت از ديرباز محل اختلاف و معركه آراء در بين مسلمانان بوده وكتاب هاي فراواني در تبيين آن نوشته شده است. در عصر حاضر كه شيعه موفق به تشكيل حكومت گرديده و پرچمدار عدالتخواهي و مبارزه با استكبار جهاني شده است، موج اتهامات و شبهات به اصول مذهب تشيع و اصل امامت فزونييافته و دشمنان با تمام توان خود مي كوشند مسلمانان را از فرهنگ شيعه به ويژه اصل امامت دور سازند. رسانه ملي به عنوان يك ابَرسازمان فرهنگي، كه تبيين و نشر معارف اسلامي و شيعي را بر عهده دارد، موظف است در بسط فرهنگ امامت و رفع شبهات آن تلاش كرده و معارف اهل بيت را به دنيا معرفي كند. در اين ميان، آنچه اهميت دارد بيان مطالب اساسي و متناسب با رسانه در اين باب و پرهيز از ارايه مباحث حاشيه اي است. با اقرار به اين كه كنه و كرانه امامت و ژرفاي حقيقت امام و با اين دست تهي، در پيمانه هيچ انديشه و پژوهشي نمي گنجد، با مدد از آستان اهل بيت(ع) برشي از حقيقت و ماهيت امامت را در برابر ديده انديشه وران و پژوهشگران عرصه امامت مي گشاييم. پژوهش پيش رو در پنج فصل سامان يافته است. در فصل اول، كليات پژوهش از قبيل مفاهيم، پيشينه و تبيين معنا و تعريف امامت بيان شده و فصل دوم، عهده دار بازنمايي، دلايل و ضرورت امامت عامه است. فصل سوم شامل مباحث امامت خاصه و گزارش اجمالي از دوره امامت هر كدام از پيشوايان دوازده گانه است و در بخش پاياني اينفصل، مباحثي درباره نظريه ولايت فقيه در دوره غيبت امام بيان مي شود. فصل چهارم به بازخواني امامت و رسانه اختصاص دارد و بايدها و نبايدهاي رسانه و ايده ها، محورها و موضوعات برنامه سازي را پيش روي برنامه سازان قرار داده است. فصل پاياني به معرفي منابع مكتوب، موسسات و مراكز تخصصي و معرفي كارشناسان و پژوهشگران حوزه امامت پرداخته است. در پژوهش حاضر تلاش شده است در فرم و قالب جديدي كه منطبق بر اصول رسانه اي است، اصحاب رسانه را در امر برنامه سازي مرتبط با امامت ياري رساند. در پايان از زحمات پژوهشگر ارجمند جناب آقاي ايرج حجازي در تحقيق و تدوين اين اثر سپاسگزاري مي كنيم و اميد داريم مديران، برنامه سازان و پژوهشگران رسانه ملي، با ارائه نظرات خود، ما را در هرچه بهترشدن پژوهش ها ياري رسانند. اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه
