از ويژگيهاي انسانهاي بزرگ كه زندگي علمي و عمليشان جنبههاي گسترده دارد، اين است كه دستيابي به شخصيت اين‌گونه افراد و آگاهي از جنبههاي گوناگون زندگي فكري آنان كاري دشوار به نظر ميرسد. در چنين شرايطي، هر فرد تنها به اندازه آشنايي خود با چنين افرادي ميتواند از جنبهاي از جنبههاي وجودي آنان آگاهي يابد. شهيد سيدمحمد حسيني بهشتي از جمله شخصيت‌هاي كمنظير در دوران معاصر سرزمين ماست كه در برههاي خاص، بيشتر مردم با جنبههاي ويژهاي از وجودش آشنا شدند. شهيد بهشتي در كوران حوادث اول انقلاب، با خلق حماسهاي به يادماندني و فراموشناشدني، راست قامتانه بر عقيده و انديشه خويش پاي فشرد و جاودانه تاريخ شد. دريافت واقعي چهره شخصيت ايشان مستلزم شناخت و آگاهي همهجانبه از شخصيت و اهداف و آرمانهايي است كه او را در جاده پرفراز و نشيب زندگي به حركت درآورد تا به حيات مادي و معنوي پرثمري دست يافت. مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما در راستاي آشنايي مخاطبان با انديشههاي اين شهيد بزرگوار در زمينههاي گوناگون در صدد برآمد تا گوشهاي از ديدگاههاي ايشان را به پيشگاه صاحبان انديشه پيشكش كند. آنچه در پي ميآيد، رهآورد تلاش پژوهشگر ارجمند جناب آقاي حسن اردشيري لاجيمي است كه با سپاس از ايشان، آن را به اصحاب رسانه و برنامه‌سازان صدا و سيما تقديم ميكنيم. اميد است با بهرهگيري از مطالب اين پژوهش بتوانند رسانه ملي را در آشناسازي مخاطبان با انديشههاي اين شهيد والامقام ياري رسانند.
با توجه به نقش حياتي آب و اهميت آن در توسعه و سازندگي كشور و نيز وضعيت اسفبار بهره برداري از منابع آب، لزوم بازنگري و تغيير در شيوه هاي مصرف و حفاظت در منابع كشور در برابر هرگونه آلودگي امري ضروري است. از اين رو، بايد زنگ بيدارباش به صدا درآوريد تا همگان از پندارهاي بي اساس بيدار باشند؛ زيرا بر خلاف گذشته، امروزه به دليل جمعيت زياد انسان ها و آلودگي هاي صنعتي و...، منابع آب شيرين محدود شده است و استفاده بي رويه از آب و آلوده سازي هاي خانگي و صنعتي روزافزون مي تواند آينده بشر را با بحران جدي روبه رو كند. در اين عرصه، وظيفه فرهنگ سازان، برنامه سازان و مديران كشور است كه مردم را در استفاده بهينه از اين عطيه الهي آشنا كنند. شايسته است برنامه سازان محترم صدا و سيما نيز موضوع آب را در اولويت هاي برنامه سازي هاي خود قرار دهند و با شيوه هاي نوين مردم را نسبت به ارزش حياتي آب آگاه كنند. به يقين با تداوم و استمرار برنامه سازي درباره آب و چالش هاي پيش رو، باورهاي مردم در اين باره تقويت خواهد شد. از اين رو، تهيه برنامه در اين زمينه نبايد به روز جهاني آب و هفته صرفه جويي خلاصه شود. پژوهش حاضر تلاشي است كه با استفاده از فرهنگ پربار اسلامي به انجام رسيده و گامي است در راستاي گسترش فرهنگ صحيح بهره وري از آب كه پژوهشگر ارجمند، جناب آقاي حسين بافكار آن را نگاشته است. اميد است تهيه كنندگان و برنامه سازان محترم با استفاده از اين اثر، خدمات ارزنده تري به جامعه اسلامي تقديم كنند.
در تاريخ معاصر ايران حادثه‌اي به اهميت وقوع انقلاب اسلامي وجود ندارد. پديده انقلاب اسلامي را نمي‌توان فقط جابه‌جايي قدرت در ميان حكمرانان دانست؛ حادثه‌اي كه فقط سلسله‌اي سقوط كند و جاي خود را به قدرتي ديگر دهد. در شكل‌گيري انقلاب اسلامي نقش شخصيت‌هاي انقلاب، سخنراني‌‌ها، اعلاميه‌ها و بيانيه‌ها و حتي برخي از مناسبت‌هاي مذهبي تأثير بسزايي داشته است. اداره‌كل پژوهش هاي اسلامي رسانه با درك اهميت اين موضوع، در آستانه چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي ايران با هدف تأمين‌بخشي از محتواي برنامه‌هاي صداوسيما به ويژه «راديو انقلاب» اين اثر را چاپ و منتشر كرده است. در طراحي اين اثر سعي كرده‌ايم به برخي از دغدغه‌هاي مهم برنامه سازان رسانه ملي به ويژه برنامه سازان راديو انقلاب توجه كنيم كه در ذيل به آن اشاره مي‌شود: درج منتخبي از مهم‌ترين رويدادهاي تأثيرگذار در شكل‌گيري نهضت امام خميني(ره) و پيروزي انقلاب اسلامي؛ معرفي شخصيت‌هاي مهم و تأثيرگذار در پيروزي انقلاب اسلامي؛ معرفي اعلاميه‌ها و بيانيه‌هاي برجسته. در پايان ضمن سپاس و قدرداني از زحمات پژوهشگران ارجمند آقايان:سيدمحمدحسين حسيني هرندي، حميد رحماني و علي حائري‌مجد؛ اميدواريم ويراست اول اين اثر مورد توجه و بهره‌برداري مديران محترم، پژوهشگران و برنامه‌سازان رسانه ملي و ديگر نهادهاي مرتبط قرار گيرد.
سال ۹۸ رهبري معظم انقلاب، محور فعاليت‌ها را «توليد» قرار دادند و با همين نگاه، عنوان سال را «رونق توليد» نام‌گذاري كردند تا براي چندمين سال، توليد و اقتصاد، مهم‌ترين دغدغه ايشان به‌ويژه در يك دهه اخير باشد. با اين‌حال، خلاصه شعار‌هاي مقام معظم رهبري بر سه محور اقتصاد، اشتغال و توليد است و به گفته ايشان در پيام‌هاي مختلف، اشتغال زماني ايجاد مي‌شود كه توليد در كشور رونق بگيرد. ايشان در تعيين شعار سال1391 به‌عنوان «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» تأكيد كردند: «اگر ما توانستيم توليد داخلي را رونق ببخشيم، مسأله تورم حل خواهد شد؛ مسأله اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلي به معناي حقيقي كلمه استحكام پيدا خواهد كرد». اما نكته‌اي كه رهبر انقلاب در پيام نوروزي خود در تبيين شعار امسال به آن اشاره كردند، اين بود كه «از اوّل سال تا آخر سال ان‌شاءالله اين معنا (رونق توليد) به صورت چشمگيري در كشور محسوس باشد.» اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه، همانند سال‌هاي گذشته، با لبيك به فرامين ايشان، با تدوين و توليد مجموعه‌اي در اين راستا تلاش كرده است تا بخشي از نياز محتوايي برنامه‌سازان محترم رسانه ملي را پاسخ گويد. اين مجموعه با تلاش مجدانه آقاي سيدصادق سيدنژاد و خانم زهرا متعلم و جمعي از پژوهشگران اين اداره‌كل در سال‌هاي گذشته به انجام رسيده است كه از آنان قدرداني مي‌شود. اميد است اين تلاش اندك، مورد استفاده برنامه‌سازان رسانه ملي قرار گيرد.
نبض باغچه مي تپد و درختان به ميلادي دوباره فرا خوانده مي شوند. زمين، بار سنگين خويش را وامي نهد و آسمان، خورشيد بي دريغش را ارزاني زمين مي كند ... و بهار مي آيد. آري، مي آيد و هميشه ناگهان مي آيد؛ چنان ناگهان كه اگر چشمي حقيقت بين نباشد و گوشي راز نيوش، هيچ گاه زمزمه آمدنش را نمي شنود. از راه مي رسد چون هميشه و ما به پيشبازش مي رويم؛ قرآن به سفره مي آوريم و به استقبالش دعاي تحويل سال مي خوانيم تا بشنويم زمزمه زيباي تحول را... . به پيشبازش مي رويم تا از جشن شادي طبيعت سهمي نصيبمان شود و اگر اهلش باشيم، نصيب جانمان نيز خواهد شد. به پيشبازش مي رويم به اميد آغازي ديگر؛ سالي ديگر و اگر سعادتي رفيق راه باشد، تحولي كه جوهر جانمان را جلايي تازه بخشد. به پيشبازش مي رويم با اميد رحمت بي كران آفريدگار بزرگ و از او مي خواهيم در «سال جديد»، «حال جديدي» نصيبمان سازد و هديه سال جديد را اجابت دعايمان قرار دهد كه: «حَوِّلْ حالَنا اِلي اَحْسَنِ الْحالِ». اميد داريم مجموعه حاضر، برنامه سازان محترم را در تدارك برنامه هاي نوروزي كه بايسته ايام نوروز است، همراهي شايسته باشد. به جاست از پژوهشگر محترم، سركار خانم تشكري و همكارانشان و نيز آقاي حسين بافكار و نويسندگان نشريه هاي «اشارات» و «گلبرگ» سپاس گزاري كنيم كه تدوين اين مجموعه به همت ايشان به انجام رسيد. نوروز را به همه برنامه سازان و مديران محترم رسانه تبريك مي گوييم و اميدواريم از نظرهاي سازنده خويش، ما را بي نصيب نگذارند.
خواجه نصير الدين طوسي (597 ـ 672 ه .ق) يكي از علماي برجسته شيعه در ابتداي عصر ايلخاني و برخوردار از همه علوم آن زمان بود. وي در رياضيات، طب، هندسه، نجوم، فلسفه، فقه، حديث و كلام تبحّر ويژه داشت و تا پيش از حمله هلاكو، او را به عنوان منجم و متكلم مشهور مي شناخت. پس از حمله هلاكو به ايران و ورود خواجه به دستگاه حكومت هلاكو، نه تنها از جايگاه علمي وي كاسته نشد، بلكه آثار علمي بيشتري از ايشان به ظهور رسيد. او همچنين در اين دوره به دليل برخورداري از نفوذ سياسي، بيش از پيش بر شهرت خود افزود. تجلي سياسي خواجه در اين بزنگاه تاريخي، فايده هاي فراواني براي ايران و ايراني در پي داشت. در روزگاري كه سلطه مغولانِ كم بهره از تمدن پيشرفته ايران، مي كوشيد تا همه عناصر ارزنده و پوياي فرهنگ و تمدن ما را نابود كند، خواجه توانست با درايت و ايستادگي، مانع اين امر گردد. خدمات او به فرهنگ و تمدن ايران و مذهب شيعه امامي بر كسي پوشيده نيست، ولي چيزي كه بيش از همه به دست فراموشي سپرده شده خدمات ايشان به فرهنگ و تمدن سراسر جهان اسلام است. با تأسف، اين بي توجهي از همان عصر تاكنون گاه به طور عمدي به دلايل مذهبي و سياسي مديريت شده است. اين گروه، همكاري خواجه با هلاكو خان اولين ايلخان مغول را به ويژه در فتح بغداد، دستاويز قرار داده و بارها به او تاخته اند. موضع خواجه در برابر حكومت و قدرت به معناي اخصّ و يا اعمّ آن و منشاء اين موضع از زمره موضوع هاي مطرح در اين تحقيق است. ابتدا عملكرد او در ارتباط با حكومت هاي وقت و سپس مواضع نظري ايشان و ارتباط احتمالي آنها با عملكرد وي بررسي مي شود. البته دليل توجه ويژه به مواضع سياسي وي ازاين روست كه بيشتر شهرت و اعتبار و آثار خواجه، مربوط به دوره پس از يورش مغول به ايران است كه خواجه در اين دوره از جايگاه و نفوذ بالايي در دستگاه سياسي برخوردار بود
مكتب عاشورا به مثابه چشمه جوشاني است كه جوشش آن را پاياني نيست. قرن‌هاست كه جان‌هاي تشنه از اين چشمه، جام بر مي‌دارند و سيراب مي‌شوند. گرچه اين رخداد جان‌سوز تاريخ، تلخ بود، شيريني‌هاي فراواني براي بشريت به ارمغان آورد و گرچه ناگوار بود، خاستگاه صدها بركت براي جامعه انساني شد. به اين حماسه از زاويه‌هاي گوناگون نگاه و از آن، درس گرفته شده است. يكي از اين نگاه‌ها، نگاه زيبايي‌شناسانه به آن است. از آنجا كه حماسه عاشورا از اين منظر، كمتر مورد توجه قرار گرفته است، زمينه‌اي فراهم آمد تا به اين حماسه از نگاه زيبايي‌شناسانه و در ساختار اثري مستقل ـ آن هم در اندازه توان و بضاعت نگارنده ـ پرداخته شود. گرچه در اين اثر، محور سخن، «زيبايي حسّي» است و حماسه عاشورا از منظر «زيبايي حسّي» (استتيك) بررسي شده است، به ابعاد «زيبايي معنوي» حماسه عاشورا نيز اشاره گرديده است؛ زيرا در فرهنگ اسلامي، زيبايي، اعم از حسّي و معنوي است و همان‌گونه كه زيبايي حسّي مصاديقي دارد، زيبايي معنوي نيز مصداق‌هايي دارد، كه چه‌بسا با هيچ‌كدام از معيارهاي حسّي، نمي‌توان اندازه‌گيري كرد؛ چنانكه استاد علامه محمدتقي جعفري در تبيين اين سخن حضرت زينب عليها السلام كه فرمود: «ما رأيتُ اِلّا جَميلاًـ» و نيز درباره جنبه زيبايي معنوي حماسه عاشورا مي‌گويد: زيبايي‌هاي معقول (معنوي)، كوتاه‌ترين راه به سوي خداست... در مورد حسين بن علي بايد ديد در درون اين مرد، چه چيزي نهفته بود كه اگر حادثه صدها بار هم تندتر از اين مي‌شد، براي او هيچ فرقي نمي‌كرد... بلكه حضرت زينب هم زيبايي اين حادثه را مي‌ديد. يزيد به حضرت زينب گفت: ديدي با برادرت چه كردند؟ زينب گفت «ما رأيتُ اِلّا جَميلاً.» ما بايد درباره زيبايي؛ چه تصوري داشته باشيم كه قطعه قطعه شدن اعضاي عده‌اي از پاكان اولاد آدم، اين‌گونه زيبا جلوه كند؟ ما از زيبايي چه چيزي بايد در نظر داشته باشيم كه آن همه مصائب و شدايد را زيبا بدانيم.
كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره امام سجاد(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت شناسي، سيره شناسي، انديشه شناسي، بخش متون ادبي، محورهاي برنامه سازي و منبع‌شناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي تهيه و تدوين شده است در باب نوشتار حاضر چند نكته قابل ذكر است. محتواي اين مجموعه شامل نوشتارهاي اكثراً كوتاهي است كه هر كدام به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت باشند. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ ساختاري در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم برنامه سازان محترم از آن بهره ببرند. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه، سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه¬هاي برنامه¬ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومان: چنين مجموعه‌اي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد براي ارتقاي كيفي اين‌گونه آثار استقبال ميكنيم.
امام زين العابدين، زينت محراب و اسوه عبادت كنندگان است. شجاعت، زهد، تقوي، بخشش و... از اينكه قرين او هستند، بر خود مي بالند. امام سجاد(ع) اقيانوس بي كراني است كه غوّاصان از دست يابي به عمق وجودش عاجزاند، اما باكي نيست، چرا كه نوشيدن جرعه اي از اين بي كران همچون دم مسيحايي مي تواند مردگان را حياتي جاويدان بخشد. اين نوشتار كه به همت محقق ارجمند جناب حجه الاسلام علي اصغر هادوي نيا به رشته تحرير درآمده، گوشه اي از زندگاني آن امام همام را به تصوير كشيده و سيره عملي و مبارزات سياسي، علمي و اجتماعي را بيان كرده است، اميد است مورد استفاده برنامه سازان قرار گيرد.
مقام معظم رهبري(مدظله العالي) طبق يك سنت حسنه با توجه به ضرورتهاي موجود و شرايط سياسي، اقتصادي، اجتماعي و نيز ترفندها و توطئههاي دشمنان، براي هر سال، نام و شعار خاصي برميگزينند كه اين كار از جهاتي داراي اهميت است. رهبر فرزانه انقلاب خود دراين باره ميفرمايند: «شعار سال با دو منظور مطرح مي‌شود: يكي جهت‌دادن به سياستهاي اجرائي و عملكرد مسئولين دولتي و مسئولين حكومتي است، يكي توجيه افكار عمومي است؛ يعني افكار عمومي توجّه پيدا كنند به اينكه چه مسئله‌اي امروز براي كشور مهم است». براين اساس، نام حمايت از كالاي ايراني را براي سال 1397 انتخاب ميكنند و در توضيح آن ميافزايند: «امروز براي كشور، مسئله كالاي ايراني يك مسئله مهمّي است... شعار امسال، هم خطاب به مسئولين است، هم خطاب به مردم است. شعار امسال حمايت از كالاي ايراني است. كالاي ايراني يعني محصول نهايي كار و سرمايه و فعّاليّت اقتصادي و ذهن و ابتكار و همه‌چيز. سرمايه‌گذار با سرمايه خود، كارگر با كار خود، طرّاح با ذهن خود و با دانش خود، اينها همه تلاش ميكنند و محصول [كار آنها] مي‌شود كالاي ايراني. بنابراين چيز باعظمتي است، چيز بسيار مهمّي است؛ اين را بايستي حمايت كرد. در حمايت از اين كالاي ايراني ـ كه محصول تلاش فعّالان اقتصادي و فعّالان كارگري و سرمايه‌گذاران و برنامه‌ريزان و طرّاحان و مانند اينها است ـ هم مردم نقش دارند به‌عنوان توليد‌كننده كالاي ايراني، هم مردم نقش دارند به‌عنوان مصرف‌كننده كالاي ايراني؛ هم بايد توليد كنند، هم بايد مصرف كنند؛ هم بايد در توليد تلاش كنند». در اين‌باره مسئوليتهاي چندي متوجه رسانه ملي است كه تبيين ابعاد مختلف موضوع، اصول و مباني و راه و روشهاي تحقق آن، وظايف مسئولين و مردم، پيگيري فعاليت قواي سه‌گانه، ارائه گزارش از عملكردها و... از جمله آنهاست. بر اين اساس، يكي از كارهاي ضروري در انواع فعاليتهاي دستاندركاران رسانه ملي، به‌ويژه برنامه‌سازان، تبيين مباني حمايت از كالاي ايراني در آيات و روايات، سيره معصومين(ع)، علما، راهبردهاي رسانه ملي و... است كه اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه، همچون سال‌هاي گذشته، با هدف ياري‌رساندن به برنامه‌سازان، اين مجموعه را تقديم ميكند.
