مرکز پژوهش های صدا و سیما

رسانه ملي؛ دولت و ملت، همدلي و همزباني

موضوع: تاریخ نشر: خرداد1394 نویسنده: گروهي از نويسندگان چکیده شناسنامه

چکیده

با توجه به اعلام سال 1394 به عنوان سال «دولت و ملت؛ همدلي و همزباني» و تأكيد فراوان رهبر معظم انقلاب اسلامي بر ضرورت وجود اعتماد، صميميت، همكاري و همدلي هرچه بيشتر بين ملّت و دولت براي پيشرفت بهتر كارهاي كشور ( نك: پيام نوروزي، 01/01/ 1394)، وظيفه يادشده دو چندان شده و رسالت رسانه ملي در زمينه بسيج عمومي ملت، از يك سو و كمك به مديريت هاي اجرايي كشور از سوي ديگر، اهميتي فزون تر يافته است.
اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه، بر اساس رسالت و مأموريت خود در زمينه پشتيباني محتوايي برنامه هاي رسانه ملي و روال هر ساله خود براي توليد و تأمين مجموعه آثار مرتبط با موضوع سال در حداقل زمان ممكن، در سال جاري نيز با بسيج همه امكانات خود، كوشيد تا مجموعهاي را فراهم آورد تا يار و مددكار مديران و برنامه سازان رسانه ملي براي تحقق هر چه بهتر شعار سال باشد.
در مجموعه پيش رو كه با عنوان «رسانه ملي؛ دولت و ملت، همدلي و همزباني؛ مفهوم شناسي، مباني ديني، راهبردها، سياست ها و محورهاي برنامه سازي» و در هشت فصل منتشر شده است، وجوه گوناگون موضوع همدلي و همزباني دولت و ملت از منظرهاي مختلف و با بهره‌گيري از آيات و روايات، سخنان امام خميني رحمه الله و مقام معظم رهبري، ديدگاه هاي صاحب نظران علوم سياسي واكاوي و در نهايت راهبردها، سياستها و محورهاي برنامه سازي مرتبط با اين موضوع ارائه شده است.

رستاخيـز سبـز (ويژه نامه نوروز )

موضوع: تاریخ نشر: 1377 نویسنده: سيد محمد مكتبي چکیده شناسنامه

رهيافت 5 (گزيده اي از ديدگاه هاي شهيد بهشتي)

موضوع: تاریخ نشر: فروردين1386 نویسنده: حسن اردشيري لاجيمي چکیده شناسنامه

چکیده

از ويژگي‏هاي انسان‏هاي بزرگ كه زندگي علمي و عملي‏شان جنبه‏هاي گسترده دارد، اين است كه دست‏يابي به شخصيت اين‏گونه افراد و آگاهي از جنبه‏هاي گوناگون زندگي فكري آنان كاري دشوار به نظر مي‏رسد. در چنين شرايطي، هر فرد تنها به اندازه آشنايي خود با چنين افرادي مي‏تواند از جنبه‏اي از جنبه‏هاي وجودي آنان آگاهي يابد.
شهيد سيدمحمد حسيني بهشتي از جمله شخصيت‏هاي كم‏نظير در دوران معاصر سرزمين ماست كه در برهه‏اي خاص، بيشتر مردم با جنبه‏هاي ويژه‏اي از وجودش آشنا شدند. شهيد بهشتي در كوران حوادث اول انقلاب، با خلق حماسه‏اي به يادماندني و فراموش‏ناشدني، راست قامتانه بر عقيده و انديشه خويش پاي فشرد و جاودانه تاريخ شد.
دريافت واقعي چهره شخصيت ايشان مستلزم شناخت و آگاهي همه‏جانبه از شخصيت و اهداف و آرمان‏هايي است كه او را در جاده پرفراز و نشيب زندگي به حركت درآورد تا به حيات مادي و معنوي پرثمري دست يافت.
مركز پژوهش‏هاي اسلامي صدا و سيما در راستاي آشنايي مخاطبان با انديشه‏هاي اين شهيد بزرگوار در زمينه‏هاي گوناگون در صدد برآمد تا گوشه‏اي از ديدگاه‏هاي ايشان را به پيشگاه صاحبان انديشه پيش‏كش كند.
آنچه در پي مي‏آيد، ره‏آورد تلاش پژوهشگر ارجمند جناب آقاي حسن اردشيري لاجيمي است كه با سپاس از ايشان، آن را به اصحاب رسانه و برنامه‏سازان صدا و سيما تقديم مي‏كنيم. اميد است با بهره‏گيري از مطالب اين پژوهش بتوانند رسانه ملي را در آشناسازي مخاطبان با انديشه‏هاي اين شهيد والامقام ياري رسانند.

روايت مكتب گمنامان (ويژه‌نامه هفته بسيج)

موضوع: تاریخ نشر: آذر1400 نویسنده: چکیده شناسنامه

چکیده

بسيج عبارت است از مجموعه‌اي كه در آنها پاك‌ترين انسان ها ، فداكارترين و آماده به كارترين جوانان كشور، در راه اهداف عالي اين ملت و براي كمال رساندن و به خوشبختي رساندن اين كشور جمع شده‌اند. ... مجموعه‌اي كه دشمن را بيمناك و دوستان را اميدوار و خاطرجمع مي‌كند...بسيج در حقيقت مظهر يك وحدت مقدس ميان افراد ملت است... بسيج در واقع مظهر عشق و ايمان و آگاهي و مجاهدت و آمادگي كامل، براي سربلند كردن كشور و ملت است.

كتاب حاضر در نه فصل به سامان رسيده است. فصل اول با موضوع بسيج و فرهنگ بسيجي در قرآن كريم و روايات اهل بيت: آغاز شده است. فصل دوم به بسيج در بيانات امام خميني(ره) و رهبر معظم انقلاب اختصاص دارد. در فصل سوم با بيانات مراجع عظام تقليد و كلام شهداي هشت سال دفاع مقدس آشنا مي‌شويم. در فصل چهارم به بسيج، نقش‌ها، كاركردها و دستاوردها پرداخته‌ايم. در فصل پنجم از جهاد و جهادگران در اسلام، در فصل ششم از گونه‌شناسي مجاهدان و مدافعان گفت‌وگو كرده‌ايم و در فصل هفتم نيز به چيستي و چگونگي جنگ نرم رسانه‌اي و تبيين وظايف بسيجيان در اين زمينه پرداخته‌ايم. در فصل هشتم به متون ادبي و در فصل نهم به معرفي آثار چاپ شده در موضوع بسيج اهتمام داشته‌ايم . اميد كه اين اثر پژوهشي گامي در ترويج و تبيين مكتب گمنامان اين سرزمين مقدس جمهوري اسلامي باشد.

روح جاري طبيعت(آب)

موضوع: تاریخ نشر: تير1383 نویسنده: حسين بافكار چکیده شناسنامه

چکیده

با توجه به نقش حياتي آب و اهميت آن در توسعه و سازندگي كشور و نيز وضعيت اسفبار بهره برداري از منابع آب، لزوم بازنگري و تغيير در شيوه هاي مصرف و حفاظت در منابع كشور در برابر هرگونه آلودگي امري ضروري است. از اين رو، بايد زنگ بيدارباش به صدا درآوريد تا همگان از پندارهاي بي اساس بيدار باشند؛ زيرا بر خلاف گذشته، امروزه به دليل جمعيت زياد انسان ها و آلودگي هاي صنعتي و...، منابع آب شيرين محدود شده است و استفاده بي رويه از آب و آلوده سازي هاي خانگي و صنعتي روزافزون مي تواند آينده بشر را با بحران جدي روبه رو كند. در اين عرصه، وظيفه فرهنگ سازان، برنامه سازان و مديران كشور است كه مردم را در استفاده بهينه از اين عطيه الهي آشنا كنند.

شايسته است برنامه سازان محترم صدا و سيما نيز موضوع آب را در اولويت هاي برنامه سازي هاي خود قرار دهند و با شيوه هاي نوين مردم را نسبت به ارزش حياتي آب آگاه كنند.

به يقين با تداوم و استمرار برنامه سازي درباره آب و چالش هاي پيش رو، باورهاي مردم در اين باره تقويت خواهد شد. از اين رو، تهيه برنامه در اين زمينه نبايد به روز جهاني آب و هفته صرفه جويي خلاصه شود. پژوهش حاضر تلاشي است كه با استفاده از فرهنگ پربار اسلامي به انجام رسيده و گامي است در راستاي گسترش فرهنگ صحيح بهره وري از آب كه پژوهشگر ارجمند، جناب آقاي حسين بافكار آن را نگاشته است. اميد است تهيه كنندگان و برنامه سازان محترم با استفاده از اين اثر، خدمات ارزنده تري به جامعه اسلامي تقديم كنند.

روزشمار انقلاب اسلامي؛ ويژه بزرگداشت چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي

موضوع: تاریخ نشر: آذر1397 نویسنده: گروهي از نويسندگان چکیده شناسنامه

چکیده

در تاريخ معاصر ايران حادثه‌اي به اهميت وقوع انقلاب اسلامي وجود ندارد. پديده انقلاب اسلامي را نمي‌توان فقط جابه‌جايي قدرت در ميان حكمرانان دانست؛ حادثه‌اي كه فقط سلسله‌اي سقوط كند و جاي خود را به قدرتي ديگر دهد. در شكل‌گيري انقلاب اسلامي نقش شخصيت‌هاي انقلاب، سخنراني‌‌ها، اعلاميه‌ها و بيانيه‌ها و حتي برخي از مناسبت‌هاي مذهبي تأثير بسزايي داشته است.
اداره‌كل پژوهش‌ هاي اسلامي رسانه با درك اهميت اين موضوع، در آستانه چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي ايران با هدف تأمين‌بخشي از محتواي برنامه‌هاي صداوسيما به ويژه «راديو انقلاب» اين اثر را چاپ و منتشر كرده است.
در طراحي اين اثر سعي كرده‌ايم به برخي از دغدغه‌هاي مهم برنامه‌ سازان رسانه ملي به ويژه برنامه ‌سازان راديو انقلاب توجه كنيم كه در ذيل به آن اشاره مي‌شود:
درج منتخبي از مهم‌ترين رويدادهاي تأثير‌گذار در شكل‌گيري نهضت امام خميني(ره) و پيروزي انقلاب اسلامي؛
معرفي شخصيت‌هاي مهم و تأثيرگذار در پيروزي انقلاب اسلامي؛
معرفي اعلاميه‌ها و بيانيه‌هاي برجسته.
در پايان ضمن سپاس و قدرداني از زحمات پژوهشگران ارجمند آقايان:سيدمحمدحسين حسيني هرندي، حميد رحماني و علي حائري‌مجد؛ اميدواريم ويراست اول اين اثر مورد توجه و بهره‌برداري مديران محترم، پژوهشگران و برنامه‌سازان رسانه ملي و ديگر نهادهاي مرتبط قرار گيرد.

رونق توليد، آموزه هاي اسلامي، بايسته هاي توليد

موضوع: تاریخ نشر: خرداد1398 نویسنده: گروهي از نويسندگان چکیده

چکیده

سال ‌۹۸ رهبري معظم انقلاب، محور فعاليت‌ها را «توليد» قرار دادند و با همين نگاه، عنوان سال را «رونق توليد» نام‌گذاري كردند تا براي چندمين سال، توليد و اقتصاد، مهم‌ترين دغدغه ايشان به‌ويژه در يك دهه اخير باشد.
با اين‌حال، خلاصه شعار‌هاي مقام معظم رهبري بر سه محور اقتصاد، اشتغال و توليد است و به گفته ايشان در پيام‌هاي مختلف، اشتغال زماني ايجاد مي‌شود كه توليد در كشور رونق بگيرد. ايشان در تعيين شعار سال‌1391 به‌عنوان «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» تأكيد كردند: «اگر ما توانستيم توليد داخلي را رونق ببخشيم، مسأله تورم حل خواهد شد؛ مسأله اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلي به معناي حقيقي كلمه استحكام پيدا خواهد كرد».
اما نكته‌اي كه رهبر انقلاب در پيام نوروزي خود در تبيين شعار امسال به آن اشاره كردند، اين بود كه «از اوّل سال تا آخر سال ان‌شاءالله اين معنا (رونق توليد) به صورت چشمگيري در كشور محسوس باشد.»
اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه، همانند سال‌هاي گذشته، با لبيك به فرامين ايشان، با تدوين و توليد مجموعه‌اي در اين راستا تلاش كرده است تا بخشي از نياز محتوايي برنامه‌سازان محترم رسانه ملي را پاسخ گويد.
اين مجموعه با تلاش مجدانه آقاي سيدصادق سيدنژاد و خانم زهرا متعلم و جمعي از پژوهشگران اين اداره‌كل در سال‌هاي گذشته به انجام رسيده است كه از آنان قدرداني مي‌شود. اميد است اين تلاش اندك، مورد استفاده برنامه‌سازان رسانه ملي قرار گيرد.

زمزمه تحول (ويژه‌نامه نوروز)

موضوع: تاریخ نشر: اسفند1377 نویسنده: حسين بافكار,زهرا تشكري چکیده شناسنامه

چکیده

نبض باغچه مي تپد و درختان به ميلادي دوباره فرا خوانده مي شوند. زمين، بار
سنگين خويش را وامي نهد و آسمان، خورشيد بي دريغش را ارزاني زمين مي كند
... و بهار مي آيد.

آري، مي آيد و هميشه ناگهان مي آيد؛ چنان ناگهان كه اگر چشمي حقيقت بين نباشد و گوشي راز نيوش، هيچ گاه زمزمه آمدنش را نمي شنود.

از راه مي رسد چون هميشه و ما به پيشبازش مي رويم؛ قرآن به سفره مي آوريم و
به استقبالش دعاي تحويل سال مي خوانيم تا بشنويم زمزمه زيباي تحول را... .

به پيشبازش مي رويم تا از جشن شادي طبيعت سهمي نصيبمان شود و اگر اهلش باشيم، نصيب جانمان نيز خواهد شد.

به پيشبازش مي رويم به اميد آغازي ديگر؛ سالي ديگر و اگر سعادتي رفيق راه باشد، تحولي كه جوهر جانمان را جلايي تازه بخشد.

به پيشبازش مي رويم با اميد رحمت بي كران آفريدگار بزرگ و از او مي خواهيم
در «سال جديد»، «حال جديدي» نصيبمان سازد و هديه سال جديد را اجابت دعايمان
قرار دهد كه: «حَوِّلْ حالَنا اِلي اَحْسَنِ الْحالِ».

اميد داريم مجموعه حاضر، برنامه سازان محترم را در تدارك برنامه هاي نوروزي
كه بايسته ايام نوروز است، همراهي شايسته باشد. به جاست از پژوهشگر محترم،
سركار خانم تشكري و همكارانشان و نيز آقاي حسين بافكار و نويسندگان نشريه
هاي «اشارات» و «گلبرگ» سپاس گزاري كنيم كه تدوين اين مجموعه به همت ايشان
به انجام رسيد.

نوروز را به همه برنامه سازان و مديران محترم رسانه تبريك مي گوييم و اميدواريم از نظرهاي سازنده خويش، ما را بي نصيب نگذارند.

زندگينامه خواجه نصيرالدين طوسي

موضوع: تاریخ نشر: فروردين1390 نویسنده: عليرضا كريمي چکیده شناسنامه

چکیده

خواجه نصير الدين طوسي (597 ـ 672 ه‍ .ق) يكي از علماي برجسته شيعه در ابتداي عصر ايلخاني و برخوردار از همه علوم آن زمان بود. وي در رياضيات، طب، هندسه، نجوم، فلسفه، فقه، حديث و كلام تبحّر ويژه داشت و تا پيش از حمله هلاكو، او را به عنوان منجم و متكلم مشهور مي شناخت. پس از حمله هلاكو به ايران و ورود خواجه به دستگاه حكومت هلاكو، نه تنها از جايگاه علمي وي كاسته نشد، بلكه آثار علمي بيشتري از ايشان به ظهور رسيد. او همچنين در اين دوره به دليل برخورداري از نفوذ سياسي، بيش از پيش بر شهرت خود افزود.

تجلي سياسي خواجه در اين بزنگاه تاريخي، فايده هاي فراواني براي ايران و ايراني در پي داشت. در روزگاري كه سلطه مغولانِ كم بهره از تمدن پيشرفته ايران، مي كوشيد تا همه عناصر ارزنده و پوياي فرهنگ و تمدن ما را نابود كند، خواجه توانست با درايت و ايستادگي، مانع اين امر گردد. خدمات او به فرهنگ و تمدن ايران و مذهب شيعه امامي بر كسي پوشيده نيست، ولي چيزي كه بيش از همه به دست فراموشي سپرده شده خدمات ايشان به فرهنگ و تمدن سراسر جهان اسلام است. با تأسف، اين بي توجهي از همان عصر تاكنون گاه به طور عمدي به دلايل مذهبي و سياسي مديريت شده است. اين گروه، همكاري خواجه با هلاكو خان اولين ايلخان مغول را به ويژه در فتح بغداد، دستاويز قرار داده و بارها به او تاخته اند.

موضع خواجه در برابر حكومت و قدرت به معناي اخصّ و يا اعمّ آن و منشاء اين موضع از زمره موضوع هاي مطرح در اين تحقيق است. ابتدا عملكرد او در ارتباط با حكومت هاي وقت و سپس مواضع نظري ايشان و ارتباط احتمالي آنها با عملكرد وي بررسي مي شود. البته دليل توجه ويژه به مواضع سياسي وي ازاين روست كه بيشتر شهرت و اعتبار و آثار خواجه، مربوط به دوره پس از يورش مغول به ايران است كه خواجه در اين دوره از جايگاه و نفوذ بالايي در دستگاه سياسي برخوردار بود

زيبايي‌شناسي حماسه عاشورا

موضوع: تاریخ نشر: آبان1393 نویسنده: سيدمحمود طاهري چکیده شناسنامه

چکیده

مكتب عاشورا به مثابه چشمه جوشاني است كه جوشش آن را پاياني نيست. قرن‌هاست كه جان‌هاي تشنه از اين چشمه، جام بر مي‌دارند و سيراب مي‌شوند. گرچه اين رخداد جان‌سوز تاريخ، تلخ بود، شيريني‌هاي فراواني براي بشريت به ارمغان آورد و گرچه ناگوار بود، خاستگاه صدها بركت براي جامعه انساني شد. به اين حماسه از زاويه‌هاي گوناگون نگاه و از آن، درس گرفته شده است. يكي از اين نگاه‌ها، نگاه زيبايي‌شناسانه به آن است. از آنجا كه حماسه عاشورا از اين منظر، كمتر مورد توجه قرار گرفته است، زمينه‌اي فراهم آمد تا به اين حماسه از نگاه زيبايي‌شناسانه و در ساختار اثري مستقل ـ آن هم در اندازه توان و بضاعت نگارنده ـ پرداخته شود.

گرچه در اين اثر، محور سخن، «زيبايي حسّي» است و حماسه عاشورا از منظر «زيبايي حسّي» (استتيك) بررسي شده است، به ابعاد «زيبايي معنوي» حماسه عاشورا نيز اشاره گرديده است؛ زيرا در فرهنگ اسلامي، زيبايي، اعم از حسّي و معنوي است و همان‌گونه كه زيبايي حسّي مصاديقي دارد، زيبايي معنوي نيز مصداق‌هايي دارد، كه چه‌بسا با هيچ‌كدام از معيارهاي حسّي، نمي‌توان اندازه‌گيري كرد؛ چنانكه استاد علامه محمدتقي جعفري در تبيين اين سخن حضرت زينب عليها السلام كه فرمود: «ما رأيتُ اِلّا جَميلاًـ» و نيز درباره جنبه زيبايي معنوي حماسه عاشورا مي‌گويد:

زيبايي‌هاي معقول (معنوي)، كوتاه‌ترين راه به سوي خداست... در مورد حسين بن علي بايد ديد در درون اين مرد، چه چيزي نهفته بود كه اگر حادثه صدها بار هم تندتر از اين مي‌شد، براي او هيچ فرقي نمي‌كرد... بلكه حضرت زينب هم زيبايي اين حادثه را مي‌ديد. يزيد به حضرت زينب گفت: ديدي با برادرت چه كردند؟ زينب گفت «ما رأيتُ اِلّا جَميلاً.» ما بايد درباره زيبايي؛ چه تصوري داشته باشيم كه قطعه قطعه شدن اعضاي عده‌اي از پاكان اولاد آدم، اين‌گونه زيبا جلوه كند؟ ما از زيبايي چه چيزي بايد در نظر داشته باشيم كه آن همه مصائب و شدايد را زيبا بدانيم.

× تاريخ و مناسبتها