اربعين حسيني و آيين هايي كه در آن روز برگزار مي شود، نمايشي بي همتا از شور و شعوري اسلامي است كه مي تواند علاوه بر درمان دردهاي جهان اسلام، بهترين و مؤثرترين عامل براي معرفي اسلام حقيقي در جهان باشد. با فرا رسيدن ايام اربعين حسيني، شور غير قابل توصيفي بين شيعيان و دوستداران حضرت ابا عبدالله(ع) ايجاد مي شود. رمز و راز جاودانگي اين شور حسيني را مي توان در توصيه بزرگان دين و رهنمودهاي عالمان و سخنوران و مبلغان جستجو كرد.بي شك اين ايام از روزهاي خداست و تعظيم و بزرگداشت آن ، تكليف همه منتظران ظهور. مروري بر آيات كلام خدا ، يادآور اين تذكر است.در قرآن توصيه شده است كه مؤمنان ايام الله را يادآور شوند تا اين روزهاي بزرگ الهي فراموش نشود. اربعين در تداوم واقعه كربلا است؛ از اين رو براي پاس داشتن روز عاشورا كه از اعظم ايام الله است، در روز اربعين عاشقان حسيني با حركت امام حسين(ع) تجديد عهد مي كنند و اين تجديد عهد را در بهترين وجه خود يعني رفتن به زيارت كربلا ابراز مي نمايند. از اين روست كه در روايت امام حسن عسكري(ع)، زيارت امام حسين(ع) در روز اربعين را از علائم مؤمن دانسته اند. سنت پرمفهوم پياده‌روي براي زيارت اربعين حضرت سيدالشهداء7 كه ميراث گران‌سنگ عالمان بزرگ شيعي براي ماست توفيقي عظيم و وصفناپذير است كه براي تاثير بيشتر از اين سفرِ معنوي لازم است تا زائران، آدابي را رعايت كنند و كاربهدستانِ اين بزرگترين تجمع انساني، تمهيدات لازم براي رعايت آن آداب را فراهم سازند. اين مهم با عنايت به تبليغات مغرضانه دشمنان اسلام و مهاجمان سياسيِ رسانه‌اي نسبت‌به وحدت جوامع شيعي خاصه عراق و ايران، حساسيت مضاعفي پيدا كرده است. اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه با درك اهميت مفهوم زيارت، ابعاد مناسك اربعين و حساسيت‌هاي آداب پياده‌روي اربعين، اثر حاضر را در شش بخش و در 232صفحه تدوين و فراروي مخاطبان قرار داده است. بخش اول : مروري بر مباني ، فلسفه، ويژگي ها و آداب زيارت اربعين است.بخش دوم: به يادداشت هاي اربعيني مي پردازد و درآن به بايدها و نبايدهاي سياست هاي رسانه، ابعاد معنوي مناسك و نقش هدايتگري رسانه در اربعين اشاره شده است.بخش سوم به معارف حسيني اختصاص يافته است و درآن بخشي از پيام ها و عبرت هاي نهضت عاشورا تبيين شده است. در بخش چهارم : رهنمودهاي بزرگان دين، مراجع ، علما ،شخصيتهاي برجسته داخل و خارج كشور و كارشناسان معارفي رسانه دست چين شده است. بخش پنجم : مروري بر مهمترين آداب سفر اربعين از نگاه روايات معصومين(عليهم السلام) است و بخش آخر مربوط مي شود به حوزه ادبيات اربعين كه در آن به معرفي اشعار ناب ، متن ادبي و معرفي آثار منتشر شده در اين حوزه ( در چند قالب كتاب هاي تحليلي ،داستان، سفرنامه و مقاله پرداخته است. اميد است اين مجموعه براي سياستگذاران و مديران مراسم اربعين و فعالان فرهنگي رسانه‌اي اين موسم الهي مؤثر واقع شده و رهتوشهاي مفيد براي زائران كوي عشق باشد. (لازم به يادآوري است نسخه الكترونيكي اين اثر در سايت اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه بارگذاري شده است)
كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره امام سجاد(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت شناسي، سيره شناسي، انديشه شناسي، بخش متون ادبي، محورهاي برنامه سازي و منبع‌شناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي تهيه و تدوين شده است در باب نوشتار حاضر چند نكته قابل ذكر است. محتواي اين مجموعه شامل نوشتارهاي اكثراً كوتاهي است كه هر كدام به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت باشند. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ ساختاري در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم برنامه سازان محترم از آن بهره ببرند. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه، سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه¬هاي برنامه¬ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومان: چنين مجموعهاي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد براي ارتقاي كيفي اينگونه آثار استقبال ميكنيم.
قال الامامُ الرضا(ع): «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا أمْرَنا» فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيفَ يحْيي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا». اداره‌كل پژوهش هاي اسلامي رسانه افتخار دارد در طول بيست سال گذشته در جهت نشر و گسترش فرهنگ اهل بيت(ع) در موضوعات مختلف، تأليفاتي را با اهداف تأمين محتواي برنامه سازي رسانه ملي ارائه كرده است. كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره حضرت اباالفضل(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت‌شناسي، متون ادبي و زيرنويس ها، ايده ها و محورهاي برنامه سازي و منبع‌شناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي، تهيه و تدوين كرده‌ايم درباره نوشتار حاضر چند نكته مي‌توان ذكر كرد: محتواي اين مجموعه بيشتر نوشتارهاي كوتاهي است كه هر كدام را به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت است. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ منطقي در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم مورد استفاده برنامه سازان محترم قرار گيرد. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه هاي برنامه ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومين(ع) چنين مجموعهاي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد در راستاي ارتقاي كيفي اينگونه آثار استقبال ميكنيم
اين كتاب تلاش دارد تا رهيافتي به شخصيت شناسي و انديشه شناسي آخرين منجي عالم امكان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف داشته باشد. اميد كه مورد استفاده پژوهشگران و برنامه سازان محترم قرار گيرد.
سال ۹۸ رهبري معظم انقلاب، محور فعاليت‌ها را «توليد» قرار دادند و با همين نگاه، عنوان سال را «رونق توليد» نام‌گذاري كردند تا براي چندمين سال، توليد و اقتصاد، مهمترين دغدغه ايشان به‌ويژه در يك دهه اخير باشد. با اين‌حال، خلاصه شعار‌هاي مقام معظم رهبري بر سه محور اقتصاد، اشتغال و توليد است و به گفته ايشان در پيام‌هاي مختلف، اشتغال زماني ايجاد مي‌شود كه توليد در كشور رونق بگيرد. ايشان در تعيين شعار سال1391 به‌عنوان «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» تأكيد كردند: «اگر ما توانستيم توليد داخلي را رونق ببخشيم، مسأله تورم حل خواهد شد؛ مسأله اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلي به معناي حقيقي كلمه استحكام پيدا خواهد كرد». اما نكته‌اي كه رهبر انقلاب در پيام نوروزي خود در تبيين شعار امسال به آن اشاره كردند، اين بود كه «از اوّل سال تا آخر سال ان‌شاءالله اين معنا (رونق توليد) به صورت چشمگيري در كشور محسوس باشد.» اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه، همانند سال‌هاي گذشته، با لبيك به فرامين ايشان، با تدوين و توليد مجموعهاي در اين راستا تلاش كرده است تا بخشي از نياز محتوايي برنامهسازان محترم رسانه ملي را پاسخ گويد. اين مجموعه با تلاش مجدانه آقاي سيدصادق سيدنژاد و خانم زهرا متعلم و جمعي از پژوهشگران اين اداره‌كل در سال‌هاي گذشته به انجام رسيده است كه از آنان قدرداني مي‌شود. اميد است اين تلاش اندك، مورد استفاده برنامهسازان رسانه ملي قرار گيرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامي روز دوشنبه 22 بهمن ماه 1397 در بيانيهاي مهم و راهبردي به مناسبت چهلمين سالروز پيروزي انقلاب اسلامي و ورود جمهوري اسلامي به فصل جديد انقلاب، به تبيين ويژگي‌هاي مسير پرافتخار پيموده¬شده در چهل سال گذشته و بركات خيره‌كننده انقلاب اسلامي در رساندن ايران عزيز به جايگاه شايسته ملت پرداختند و با تأكيد بر اميد واقع‌بينانه به آينده و نقش بي‌بديل جوانان در برداشتن گام بزرگ دوم به سمت آرمانها، خطاب به جوانان و آينده‌سازان ايران مقتدر، الزامات تداوم اين جهاد بزرگ را در هفت سرفصل اساسي مورد تأكيد قرار دادند. از آن جاكه مقام معظم رهبري به آرايش رسانه‌اي جديد اشراف كامل دارند يعني نه تنها به كاركرد رسانههاي سنتي از قبيل راديو، تلويزيون و مطبوعات آشنايي و توجه دارند، بلكه به عملكرد و ظرفيتهاي رسانههاي نوظهور نظير برنامه‌هاي تلفن همراه و شبكههاي اجتماعي نيز آگاهي كامل دارند؛ لذا از جوانان، كه مخاطبان اصلي اين بيانيه هستند، مي‌خواهند كه از اين ظرفيتها استفاده كنند و مانع نااميدكردن مردم توسط سردمداران رسانههاي استكبار شوند و تلاش كنند تا تمام نقشههاي شوم استكبار را در اين عرصه خنثي سازند. آنچه در اين راستا ضروري به نظر ميرسد اين است كه براي محقق¬ساختن بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي بايد از منظر و بستر رسانهها به بهترين شكل استفاده شود. در سرفصل‌هاي اين بيانيه به موضوعات «علم و پژوهش»، «معنويت و اخلاق»، «اقتصاد»، «عدالت و مبارزه با فساد»، «استقلال و آزادي»، «عزت ملي، روابط خارجي و مرزبندي با دشمن» و «سبك زندگي» اشاره شده است. بديهي است بدون استفاده از ابزارهاي رسانه‌اي و فضاي مجازي، تبيين آن امكانپذير نيست. لازم به ذكر است عوامل مختلفي در رسيدن انقلاب اسلامي به قلهها از جمله احياي تمدن نوين اسلامي نقش مهمي دارند، اما مهمترين و مقدم‌ترين عامل «رسانهها» هستند. رسانهها بايد چشم و گوش مردم باشند و مسائل را به‌خوبي تبيين و اطلاع‌رساني كنند، ضمن اينكه تمام زمينههاي مشاركت مردم را براي تحقق مفاد بيانيه گام دوم فراهم سازند. اهميت اين موضوع، اداره¬كل پژوهشهاي اسلامي رسانه را بر آن داشت تا با تدوين مجموعهاي با عنوان «ايدهها؛ دستينه‌اي براي پژوهشگران و برنامهسازان» محورها، موضوعها و ايدههاي پيشنهادي و بيان برخي از راهبردهاي مهم در اين حوزه را تقديم مديران، پژوهشگران و برنامهسازان رسانه ملي كند. در تدوين و تأليف اين شماره از كتاب ايدهها سعي شده است برخي از مهمترين دغدغه‌هاي برنامهسازان در حوزه توليد برنامه با محوريت بيانيه مقام معظم رهبري(مدظله العالي) مورد توجه قرار گيرد. اين اثر، شامل چهار فصل به شرح ذيل است: 1. سرگذشت چهل¬ساله انقلاب اسلامي 2. تفاوت چالشهاي ديروز و امروز انقلاب با مستكبران 3. ظرفيتهاي مهم كشور براي گام دوم انقلاب 4. توصيههايي براي ايجاد تمدن نوين اسلامي و آمادگي براي طلوع خورشيد ولايت عظمي. لازم به ذكر است تمركز اين اثر در سه موضوع «مديريت جهادي، اقتصاد مقاومتي و استكبارستيزي» به دليل جايگاه آن در شرايط فعلي جامعه، بيشتر از ساير موضوعات است. اميد است اين تلاش اندك، گامي مؤثر در پيشبرد اهداف رسانه ملي محسوب شود.
بدون شك تبيين و توجه به مناسبت‌هاي ديني با درونمايه برگرفته از معارف الهي و فرهنگ اسلامي در ذات خود علاوه بر تعظيم شعائر مذهبي و ارزشهايي همچون عزت ملي، وحدت ملي و روح مشاركتجويي، مي‌تواند عاملي براي ايجاد دلبستگي بيشتر مردم به آموزههاي ديني و آرمانهاي ناب اسلامي باشد. از سويي بنا بر تعاليم ديني و اسلامي، بزرگداشت مناسبتها و ايامالله و تعظيم شعائرالله، مصاديق تحول انسان و تحقق شايسته اين مهم معرفي شده است و نقش عمدهاي در اشاعه فرهنگ غني اسلامي دارد. از ديگر سو بهدليل دو ويژگي مهم «ديني و مليبودن» سازمان صداوسيما، مناسبت‌هاي ديني و ملي، جزو جدانشدني از فرايند توليد و پخش در برنامهريزي خرد و كلان اين رسانه بزرگ بهشمار ميآيند. اين موضوع بزرگترين فلسفه وجودي توليد اين اثر در اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه است. اهميت اين موضوع، اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه را بر آن داشت تا با تدوين مجموعهاي با عنوان «ايدهها؛ دستينه‌اي براي پژوهشگران و برنامهسازان» علاوه بر معرفي آثار متناسب با مناسبت‌هاي مذهبي كه در اداره‌كل منتشر شده است، محورها، موضوعها و ايدههاي پيشنهادي براي گروههاي مختلف برنامهساز در رسانه ملي را نيز معرفي مي‌كند. اميد است اين تلاش اندك، گامي مؤثر در پيشبرد اهداف رسانه ملي باشد. اين اثر، پنجمين دفتر مجموعه «ايدهها»ست كه به موضوع مهدويت اختصاص يافته است. در طراحي اين كتاب به برخي از مهمترين دغدغه‌هاي برنامهسازان در حوزه موضوعات مهدوي توجه شده است. لازم به ذكر است برخلاف سال گذشته كه رويكرد اين اثر مناسبتمحور بوده است، در سال جديد مبناي كار موضوعمحور ميباشد.
قال الامامُ الرضا(ع): «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا أمْرَنا،» فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيفَ يحْيي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا». (بحار الانوار، ج2، ص30) اداره‌كل پژوهشهاي اسلامي رسانه افتخار دارد در طول بيش از بيست سال گذشته در جهت نشر و گسترش فرهنگ اهلبيت(ع) در موضوعات مختلف آثار و تأليفاتي را با اهداف تأمين محتواي برنامهسازي رسانه ملي ارائه كرده است. كتاب حاضر، مجموعهاي است از متون مناسبتي درباره امام باقر(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت‌شناسي، سيره‌شناسي، انديشه‌شناسي، بخش متون ادبي و زيرنويسها، ايدهها و محورهاي برنامهسازي و پاياني منبع‌شناسي، با هدف كمك فكري به گروههاي مختلف برنامهسازي تهيه و تدوين گرديده است در باب نوشتار حاضر چند نكته قابل ذكر است: محتواي اين مجموعه شامل نوشتارهاي اكثراً كوتاهي است كه هر كدام به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت است. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ منطقي در ذيل بخشهاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم مورد استفاده برنامهسازان محترم قرار گيرد. در بخش محورهاي برنامهسازي، با هدف استفاده بهينه سعي شده تا محوريابي بر اساس گروههاي برنامهساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومين(ع) چنين مجموعهاي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد در راستاي ارتقاي كيفي اينگونه آثار استقبال ميكنيم. در پايان از همه عزيزاني كه ما را در تهيه و تدوين اين مجموعه ياري كردند به‌ويژه آقايان سيدمحمدحسين حسينيهرندي وحسين عباسي و خانم مريم سقلاطوني، كه با تلاشهاي خود اين مجموعه را به سامان رساندند، تقدير و تشكر مي‌شود و همچنين از ساير همكاران اداره‌كل و مديريت خدمات پژوهشي كه در چاپ اثر زحمات فراواني كشيدند.
انسان همواره در معرض تغيير و تحول قرار دارد و يكي از مهمترين عوامل تحول‌پذيري انسان، تأثيرپذيري او از سرنوشت و راهي است كه الگوها پيموده‌اند. الگوهاي نيكو نمونه‌هاي عيني و مشهود يك انديشه و عمل در ابعاد گوناگون براي رسيدن به كمال هستند. سلمان فارسي يا بهتر است بگوييم سلمان محمدي يكي از الگوهاي وارسته و كمال‌يافته اسلام و تربيت‌يافته مكتب نبوي، علوي و فاطمي است. او با همه تجربه‌هاي ارزشمندي كه پيش از اسلام داشت، پس از اسلام و آشنايي با رسول خدا(ص) و عترت پاك او، حيات ديگري يافت و چون پروانه‌اي رهاشده از پيله خود، در آسمان معنويت پرواز كرد و به‌سان ذره‌اي، مسير روشن آفتاب توحيد را پيمود. با بهره‌گيري از شخصيت، سيره و انديشه اين الگوي شاخص و ممتاز در بين صحابه، رسانه ملي مي‌تواند براي نسل جوان و تشنگان معرفت، ابعاد مختلف زندگي سلمان را تبيين و ترويج كند. اين مجموعه كه به همت پژوهشگر ارجمند، آقاي حميد رحماني تهيه شده است، مشتمل بر شش بخش است. در اين بخش‌ها، ابعاد شخصيت، سيره و انديشه سلمان مورد بررسي و تبيين قرار گرفته است. سپس مهمترين محورهاي زندگي سلمان، شبهات مطرح‌شده درباره اين شخصيت به همراه پاسخ‌هاي آن بيان شده و در پايان نيز آثار مكتوب كه مستقلاً درباره سلمان نگاشته شده‌اند معرفي شده است. اين مجموعه مي‌تواند به عنوان دستمايه‌اي براي برنامهسازان ارجمند رسانه ملي، درباره زندگي سلمان فارسي مورد بهره‌برداري قرار بگيرد.
در تاريخ معاصر ايران حادثه‌اي به اهميت وقوع انقلاب اسلامي وجود ندارد. پديده انقلاب اسلامي را نمي‌توان فقط جابه‌جايي قدرت در ميان حكمرانان دانست؛ حادثه‌اي كه فقط سلسله‌اي سقوط كند و جاي خود را به قدرتي ديگر دهد. در شكل‌گيري انقلاب اسلامي نقش شخصيتهاي انقلاب، سخنراني‌‌ها، اعلاميه‌ها و بيانيه‌ها و حتي برخي از مناسبت‌هاي مذهبي تأثير بسزايي داشته است. اداره‌كل پژوهش هاي اسلامي رسانه با درك اهميت اين موضوع، در آستانه چهلمين سال پيروزي انقلاب اسلامي ايران با هدف تأمين‌بخشي از محتواي برنامه‌هاي صداوسيما به ويژه «راديو انقلاب» اين اثر را چاپ و منتشر كرده است. در طراحي اين اثر سعي كرده‌ايم به برخي از دغدغه‌هاي مهم برنامه سازان رسانه ملي به ويژه برنامه سازان راديو انقلاب توجه كنيم كه در ذيل به آن اشاره مي‌شود: درج منتخبي از مهمترين رويدادهاي تأثيرگذار در شكل‌گيري نهضت امام خميني(ره) و پيروزي انقلاب اسلامي؛ معرفي شخصيتهاي مهم و تأثيرگذار در پيروزي انقلاب اسلامي؛ معرفي اعلاميه‌ها و بيانيه‌هاي برجسته. در پايان ضمن سپاس و قدرداني از زحمات پژوهشگران ارجمند آقايان:سيدمحمدحسين حسيني هرندي، حميد رحماني و علي حائري‌مجد؛ اميدواريم ويراست اول اين اثر مورد توجه و بهره‌برداري مديران محترم، پژوهشگران و برنامهسازان رسانه ملي و ديگر نهادهاي مرتبط قرار گيرد.
