اين كتاب تلاش دارد تا رهيافتي به شخصيت شناسي و انديشه شناسي آخرين منجي عالم امكان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف داشته باشد. اميد كه مورد استفاده پژوهشگران و برنامه سازان محترم قرار گيرد.
يكي از هدف‌هاي مهم اسلام، سامان‌دهي به روابط اجتماعي است. ازاين‌رو، هر آنچه در بهبود روابط اجتماع و استحكام پيوندهاي آن اثر مطلوب دارد، اسلام در قالب «آداب اسلامي» به آن امر فرموده است و هر آنچه موجب وارد آمدن كوچك‌ترين آسيب به اين روابط انساني شود، اسلام در قالب «آداب اسلامي» آن را نهي كرده است. پژوهش حاضر ضمن شرح مفهوم، اهميّت و كاركرد آداب اسلامي، شيوه آشنايي با آن و آسيب‌شناسي اين موضوع، به اختصار، به بررسي برخي آداب اجتماعي اسلام، در قالبي تازه پرداخته است. گردآوري تمام آداب اسلامي، نيازمند پژوهش گسترده‌تري است. با اين حال، اميد است كوشش حاضر، گامي هر چند كوچك براي آگاهي‌بخشي به علاقه‌مندان آداب اسلامي باشد تا با به كارگيري دستورهاي حيات‌بخش اسلام، روابط اجتماعي دل‌پذيري را تجربه كنند.
انقلاب اسلامي ايران كه بر پايه ارزش هاي ديني و فرهنگ اصيل مردم ايران با رهبري روحانيان و جان فشاني مؤمنان برپا و استوار شده، نتيجه به جان خريدن تبعيد، زندان، شكنجه و مبارزه با طاغوت است. بررسي دقيق و كامل اين حماسه آفريني ها، نسل جوان ما را با حقيقت انقلاب آشنا مي كند و در خنثي سازي توطئه ها اثرگذار خواهد بود. در اين ميان، قيام مردم شهر مقدس قم در 19 دي ماه 1356 از نظر ريشه و چگونگي پيدايش و پي آمدها، بازتاب ها و جايگاه تاريخي و سياسي آن، ويژگي هاي خاص خود را دارد. با كمي تأمل مي توان دريافت كه در آن روز، روحانيان و دين داران واقعي با هدف تشكيل حكومت اسلامي، اجراي احكام الهي و گسترش عدالت و ارزش هاي الهي، در شهر علم و اجتهاد قيام كردند و ستمگران، آنان را به خاك و خون كشيدند. اين قيام، ضرورت پاسداري از قداست مرجعيت و ولايت فقيه و اعتراض به گسترش فساد، استبداد و اختناق رژيم را به مردم گوشزد كرد. قيام 19 دي به عنوان جرقه انقلاب، آتش مخالفت ها و اعتراض هاي مردمي را شعله ورتر كرد، به گونه اي كه پس از گذشت يك سال، بنيان حكومت ستم شاهي ويران گشت و سرانجام انقلاب اسلامي پيروز شد. اين كتاب در هشت فصل تنظيم شده است. در فصل نخست، وضعيت سياسي ـ اجتماعي كشور در آستانه قيام 19 دي قم بررسي مي شود. فصل دوم، به علل قيام 19 دي قم مي پردازد و فصل سوم، به چگونگي قيام 19 دي قم اختصاص دارد. فصل چهارم، واكنش گروه ها و جمعيت هاي گوناگون در برابر قيام 19 دي را بيان مي كند و در فصل پنجم، پي آمدهاي قيام بررسي شده است. در فصل ششم، قيام 19 دي قم در سخنان بزرگان و در فصل هفتم، گزيده اي از ادب فارسي درباره قيام 19 دي آمده است. فصل آخر با عنوان همراه با برنامه سازان، پيشنهادهاي كلي و برنامه اي و پرسش هاي مسابقه اي، كارشناسي و مردمي را ذكر مي كند.
مجموعه حاضر، دربردارنده آموزه هاي اخلاقي برگرفته از آيات آسماني قرآن، احاديث جاوداني معصومين (ع)، تمثيل هاي بي مثال ادب پارسي در قالب اشعار و ضرب المثل ها و لطايف و همچنين حكايت هاي بي زوال اخلاقي است و كوشيده ايم با پرهيز از آوردن مطالب تكرار شده (كليشه اي)، اثر را به گونه اي عرضه كنيم كه مخاطبان صدا و سيما از آن بهره ببرند.
سال 1393 هجري شمسي با تدبير مقام معظم رهبري، سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملي و مديريت جهادي» نام گرفت. گذشته از ارتباط ميان اقتصاد و فرهنگ، نقش بي بديل فرهنگ ديني در پيشرفت جامعه اسلامي و مصون ماندن آن از آسيب هاي دروني و بيروني، بر كسي پوشيده نيست. يكي از جنبه هاي مهم فرهنگ ديني كه قدمتي همپاي ظهور اسلام، بلكه ظهور اديان الهي دارد، فرهنگ مهدويت است. فرهنگ مهدويت، مجموعه اي از نگرش‌ها، ارزش ها، هنجارها، رسوم، سنّت ها و شعائري است كه حول اعتقاد به آموزه مهدويت شكل مي گيرد. البته اين فرهنگ در طول تاريخ گاه دستخوش انحرافاتي هم شده است. منتها فرهنگ اصيل مهدويت، به خواست الهي و همّت عالمان و بيدارگران وارسته، در طول تاريخ حفظ و از نسلي به نسل ديگر منتقل شده است. از طرف ديگر با توجه به ظهور رسانه هاي مدرن در سال هاي اخير به ويژه همگاني ترينِ آن ها؛ يعني تلويزيون و راديو، نمي توان نقش بيبديل رسانه ملي را در گسترش و پاسداشت فرهنگ اصيل مهدويت ناديده انگاشت. در كتاب حاضر كه با مشاركت مركز تخصصي مهدويت حوزه علميه قم تدوين شده، تعدادي از كارشناسان، مشاوران و پژوهشگران نخبه در حوزه مهدويت، به مديران و برنامه سازان صدا و سيما معرفي شده‌اند تا با حضور و مشاوره آن ها، بر غناي برنامه هاي رسانه ملي در حوزه مهدويت، بيش از پيش افزوده شود. اميد كه توانسته باشيم در مسير اشاعه فرهنگ اصيل مهدويت، قدمي هر چند كوچك كه مرضي درگاه خداوند متعال و حضرت امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف باشد، برداشته باشيم. قابل ذكر اين‌كه اطلاعات تكميلي از افراد معرفي شده در اين كتاب و نيز اطلاعات مربوط به كارشناسان حوزه‌هاي مختلف علوم انساني ـ اسلامي، براي استفاده مديران و برنامهسازان رسانه ملي، در پايگاه اطلاع‌رساني مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما به آدرس
مهارتهاي زندگي، مجموعهاي از تكنيك‌ها، اصول و قواعدي است كه زمينه تعامل و سازگاري انسان‌ها را با محيط و اطرافيان فراهم مي‌سازد. با مجهز شدن به اين مهارت‌ها مي‌توان در برابر مشكلات پيراموني برخوردي منطقي و كارساز داشت. فرد با كمك اين مهارت‌ها، دانش و نگرش‌هاي خود را به توانايي واقعي بدل مي‌سازد و از نيروهاي نهفته خويش در جهت شادابي و بهبود وضعيت بهره ميگيرد. او مي‌آموزد كه در شرايط ويژه، بازخوردهاي مناسب از خويش نشان دهد و در معرض آسيب‌ها و كاستي‌ها قرار نگيرد. مهارت‌ها شامل صفات خاص، خصوصيات شخصي و استعدادهاي بالقوه هستند كه با تمرين و مهارت در وجود وي به رشد و شكوفايي نزديك مي‌شوند. انسان با سرمايه وجودي خويش مي‌تواند احساسات و افكار و هيجان‌ها و ادركاتش را تجزيه و تحليل كند و بهترين گزينه را براي ادامه مسير زندگي برگزيند. آدمي براي قرارگرفتن در اين مسير موفقيت‌آميز بايد در اصلاح رابطه خود با خدا، خود و ديگران گام بردارد و با استفاده از اصول و آموزه‌هاي ديني و علمي به اهداف متعالي نزديك شود. پژوهش حاضر با استفاده از متون ديني و يافته‌هاي علمي، راهكارهاي ارزشمندي را براي كسب مهارتهاي زندگي، فرا راه برنامه‌ريزان و برنامهسازان قرار مي دهد. اميد كه اين سازوكارها مورد استفاده مطلوب قرار گيرد.
پژوهش حاضر تلاشي هر چند اندك براي تبيين و تحليل درست قيام 15 خرداد است كه با هدف بهره برداري در برنامه هاي صدا و سيما تهيه شده است. با سپاس از پژوهشگر ارجمند، جناب آقاي محمدنقي احمدپور كه در تهيه اين اثر ما را ياري دادند، اميد است برنامه سازان و تهيه كنندگان محترم با بهره گيري از آن اثر، مردم فهيم به ويژه نسل جوان را هر چه بهتر و بيش تر با تاريخ انقلاب اسلامي آشنا سازند.
مجموعه حاضر، پژوهشي درباره چگونگي اوضاع حاكم بر دوران زندگي امام باقر عليه السلام مي باشد كه در دو بخش سامان يافته است. بخش نخست با نگاهي به زندگاني امام و ويژگي هاي برجسته اخلاقي ايشان، در ترسيم چهره روشني از امام باقر عليه السلام مي كوشد. سپس جايگاه علمي و تلاش هاي فرهنگي ايشان در زمينه تربيت دانشوران، بنيان گذاري نهضت پوياي علمي در رويارويي با انديشه هاي ناسالم و شبهات ديني بررسي شده است و پس از آن، با نگاهي به عملكرد حكمرانان هم عصر امام و موضع گيري هاي امام در برابر آنان، شرايط سياسي حاكم و مبارزات سياسي امام و ابزار مبارزه ايشان مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. در پايان زمينه ها و عوامل شهادت امام، بررسي شده است و با ارائه گلچيني از سخنان گهربار و درس هاي آموزنده امام و كرامت هاي ايشان، ديدگاه برخي انديشمندان اهل سنت در مورد پيشواي پنجم شيعيان آورده شده است. در بخش دوم نيز با ارائه پيشنهادهاي كلي و معرفي سوژه هاي برنامه سازي، كوشيده است مديران و برنامه سازان رسانه ملي را در راستاي بهره برداري از زندگاني امام باقر عليه السلام ياري رساند.
امام مجتبي عليه السلام نوري از آفتاب نبوي و پرتوي از خورشيد علوي است كه بر پيشاني تاريخ بشريت مي درخشد. او در خانه وحي ديده به جهان گشود ودر سايه مهر پيامبر رحمت صلي الله عليه و آله وسلم و در دامان علي عليه السلام و فاطمه زهرا عليهاالسلام پرورش يافت. در دوران زندگاني با بركتش، چون شمعي سوخت تا راه حقيقت را بر پويندگان آن بنماياند و با گفتار و رفتارش راه و رسم زندگي را به همگان بياموزد. او عابدترين و زاهدترين مردمان زمان خويش بود و همواره از خوف خدا مي لرزيد و چهره اش به سرخي مي گراييد. كرم و سخاوتش زبانزد همگان بود. او در قلّه عزت بود و در برابر تهيدستان فروتني مي كرد. در جنگ ها در ركاب پدر در خط مقدم بر قلب دشمن حمله مي كرد و شجاعتش بر دوست و دشمن آشكار مي گشت. امام مجتبي عليه السلام سياست مداري ژرف نگر و دورانديش بود كه چون بي يار و ياور گشت، سلاح صلح به دست گرفت و واقع بينانه و با تدبير كامل، ستيز با دشمن را ادامه داد تا دغل كاري ها و نقشه هاي نفاق انگيز معاويه را بر همگان آشكار سازد. بردباري بود كه زخم زبان ها را به جان خريد و با صبر سرخش فتنه ها را خاموش كرد. پژوهشگر ارجمند جناب حجت الاسلام و المسلمين ابوالفضل هادي منش كوشيده است گوشه هايي از زندگاني سراسر نور آن امام همام را براي شيفتگان و پويندگان راهش ارايه دهد.
هدف و فلسفه ي ارسال پيامبران و نزول وحي را بايد در نياز انسان ها به دستگيري و راهنمايي در كوره راه هاي زندگي دانست. از اين رو، با ختم نبوت، سلسله ي هدايت گران الهي هم چنان در بُعد ديگري تداوم يافت و پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله با معرفي دوازده تن از راهبران جامعه ي اسلامي، مسير زندگي جويندگان حقيقت را پس از خويش ترسيم كرده است. آگاهي از رموز كتاب و سنت الهي، اتكا بر علوم و اسرار الهي، بردباري، ايثار، پارسايي و جهاد و مبارزه از ويژگي هاي بارز هريك از اين پيشوايان معصوم به شمار مي رود. در اين بين، يازدهمين ستاره ي آسمان ولايت؛ حضرت امام حسن عسكري(ع)، نقش ويژه اي دارد؛ زيرا ايشان بايد پيروان مكتب اهل بيت(س) را براي ورود به دوران غيبت امام معصوم(ع) آماده مي كرد. از آن جا كه دوران غيبت در گستره ي مطالعات اسلامي، جايگاه ويژه اي دارد و حضرت امام حسن عسكري(ع) نيز براي تبيين علمي و عملي اين مبحث، تلاش گسترده اي داشته اند، كوشيده ايم در اين نوشتار به گوشه هايي از زندگاني آن پيشواي بزرگوار بپردازيم.
