امروزه قدرتهاي بزرگ جهاني با استفاده از شيوهها و ابزارهاي نوين، سعي در اغواي افكار عمومي ملتهاي دنيا دارند. در اين ميان، كار سياستگذاران و بازيگران سلطه و نظامهاي سياسي آنها، فريبكارانهتر و پررنگتر به نظر ميرسد. از اينرو، نقش رسانهها درآگاهيبخشي اذهان عمومي، بسيار مهم و تعيينكننده است و ميتوانند با استفاده از راهبردها و فراراهبردها، در روشنگري گستره وسيعي از مخاطبان نقشآفريني كنند. يكي از اين قدرتهاي پوشالي، ايالات متحده آمريكاست كه در سياست خارجي خود در رابطه با جمهوري اسلامي ايران از اهرمها و ابزارهاي مختلفي استفاده ميكند. ايالات متحده با مخاطب قراردادن افكار عمومي مردم ايران و ارتباط مستقيم با مخاطب عام، درنظر دارد تا زمينه اعمال و اجراي سياستهاي مطلوب را در چارچوب حاكميت جمهوري اسلامي ايران فراهم سازد. يكي از اين ابزارها، ديپلماسي عمومي است. ادارهكل پژوهشهاي اسلامي رسانه با توجه به اهميت اين موضوع، با هدف بازنمايي راهبردهاي سياسي آمريكا و ارائه راه حل براي بياثركردن آن و افزايش هوشمندي مردم ايران، اثر پيش رو را فراروي مخاطبان قرار داده است. پژوهش حاضر كه در بخشهايي همچون: رابطه ديپلماسي عمومي و سياست خارجي، نشانهشناسي مهندسي افكار عمومي و شبكه بررسي مسائل ايران و تمهيدات راهبردي سامان يافته، در پي پاسخ به اين پرسش اساسي است كه اهداف مورد انتظار ايالات متحده از اجراي ديپلماسي عمومي در بستر افكار عمومي ايرانيان از چه شاخصهايي تبعيت ميكند و چگونه بهدنبال تحقق آن هستند؟ لازم به ذكر است نويسنده اين اثر در كتاب ديگري با نام «ايران و آمريكا، توسعه تضاد در بستر قدرت نرم رسانه» نيز بخش مغفول ماندهاي از اهداف، شاخصها و راهبردهاي ديپلماسي عمومي آمريكا در قبال جمهوري اسلامي ايران را به مخاطبان فهيم رسانه ملي معرفي كرده است. در پايان لازم است از زحمات مولف ارجمند جناب آقاي محمدرضا رياحي تقدير و تشكر نموده و آرزومنديم اين اثر مورد توجه برنامهسازان محترم رسانه ملي بهويژه مديران، تهيهكنندگان و سردبيران حوزه سياسي و خبر قرار گيرد.
اربعين حسيني و آيين هايي كه در آن روز برگزار مي شود، نمايشي بي همتا از شور و شعوري اسلامي است كه مي تواند علاوه بر درمان دردهاي جهان اسلام، بهترين و مؤثرترين عامل براي معرفي اسلام حقيقي در جهان باشد. با فرا رسيدن ايام اربعين حسيني، شور غير قابل توصيفي بين شيعيان و دوستداران حضرت ابا عبدالله(ع) ايجاد مي شود. رمز و راز جاودانگي اين شور حسيني را مي توان در توصيه بزرگان دين و رهنمودهاي عالمان و سخنوران و مبلغان جستجو كرد.بي شك اين ايام از روزهاي خداست و تعظيم و بزرگداشت آن ، تكليف همه منتظران ظهور. مروري بر آيات كلام خدا ، يادآور اين تذكر است.در قرآن توصيه شده است كه مؤمنان ايام الله را يادآور شوند تا اين روزهاي بزرگ الهي فراموش نشود. اربعين در تداوم واقعه كربلا است؛ از اين رو براي پاس داشتن روز عاشورا كه از اعظم ايام الله است، در روز اربعين عاشقان حسيني با حركت امام حسين(ع) تجديد عهد مي كنند و اين تجديد عهد را در بهترين وجه خود يعني رفتن به زيارت كربلا ابراز مي نمايند. از اين روست كه در روايت امام حسن عسكري(ع)، زيارت امام حسين(ع) در روز اربعين را از علائم مؤمن دانسته اند. سنت پرمفهوم پيادهروي براي زيارت اربعين حضرت سيدالشهداء7 كه ميراث گرانسنگ عالمان بزرگ شيعي براي ماست توفيقي عظيم و وصفناپذير است كه براي تاثير بيشتر از اين سفرِ معنوي لازم است تا زائران، آدابي را رعايت كنند و كاربهدستانِ اين بزرگترين تجمع انساني، تمهيدات لازم براي رعايت آن آداب را فراهم سازند. اين مهم با عنايت به تبليغات مغرضانه دشمنان اسلام و مهاجمان سياسيِ رسانهاي نسبتبه وحدت جوامع شيعي خاصه عراق و ايران، حساسيت مضاعفي پيدا كرده است. ادارهكل پژوهشهاي اسلامي رسانه با درك اهميت مفهوم زيارت، ابعاد مناسك اربعين و حساسيتهاي آداب پيادهروي اربعين، اثر حاضر را در شش بخش و در 232صفحه تدوين و فراروي مخاطبان قرار داده است. بخش اول : مروري بر مباني ، فلسفه، ويژگي ها و آداب زيارت اربعين است.بخش دوم: به يادداشت هاي اربعيني مي پردازد و درآن به بايدها و نبايدهاي سياست هاي رسانه، ابعاد معنوي مناسك و نقش هدايتگري رسانه در اربعين اشاره شده است.بخش سوم به معارف حسيني اختصاص يافته است و درآن بخشي از پيام ها و عبرت هاي نهضت عاشورا تبيين شده است. در بخش چهارم : رهنمودهاي بزرگان دين، مراجع ، علما ،شخصيتهاي برجسته داخل و خارج كشور و كارشناسان معارفي رسانه دست چين شده است. بخش پنجم : مروري بر مهمترين آداب سفر اربعين از نگاه روايات معصومين(عليهم السلام) است و بخش آخر مربوط مي شود به حوزه ادبيات اربعين كه در آن به معرفي اشعار ناب ، متن ادبي و معرفي آثار منتشر شده در اين حوزه ( در چند قالب كتاب هاي تحليلي ،داستان، سفرنامه و مقاله پرداخته است. اميد است اين مجموعه براي سياستگذاران و مديران مراسم اربعين و فعالان فرهنگي رسانهاي اين موسم الهي مؤثر واقع شده و رهتوشهاي مفيد براي زائران كوي عشق باشد. (لازم به يادآوري است نسخه الكترونيكي اين اثر در سايت اداره كل پژوهش هاي اسلامي رسانه بارگذاري شده است)
كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره امام سجاد(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت شناسي، سيره شناسي، انديشه شناسي، بخش متون ادبي، محورهاي برنامه سازي و منبعشناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي تهيه و تدوين شده است در باب نوشتار حاضر چند نكته قابل ذكر است. محتواي اين مجموعه شامل نوشتارهاي اكثراً كوتاهي است كه هر كدام به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت باشند. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ ساختاري در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم برنامه سازان محترم از آن بهره ببرند. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه، سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه¬هاي برنامه¬ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومان: چنين مجموعهاي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد براي ارتقاي كيفي اينگونه آثار استقبال ميكنيم.
قال الامامُ الرِّضا(ع): «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيي أمْرَنا» فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيفَ يحْيي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا». ادارهكل پژوهش هاي اسلامي رسانه افتخار دارد كه در طول بيش از بيست سال گذشته در راستاي نشر و گسترش فرهنگ اهل بيت(ع) در موضوعات مختلف، آثاري را با اهداف تأمين محتواي برنامهسازي رسانه ملي ارائه كرده است. كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره امام موسي كاظم(ع) كه در شش بخش كلي: شخصيتشناسي، سيرهشناسي، انديشهشناسي، متون ادبي: زيرنويس ها، ايده ها و محورهاي برنامهسازي و منبع شناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي تهيه و تدوين شده است. در نوشتار حاضر، چند نكته لازم است يادآوري شود. محتواي اين مجموعه شامل نوشتارهاي اغلب كوتاهي است كه هر كدام را به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) ميتوان استفاده كرد. اين مجموعه بهدليل تجميع مطالب آثار مختلف در اين موضوع، ممكن است بهصورت طبيعي از نظر قلم و نگارش متفاوت باشند. تلاش شده است اين نوشتار به لحاظ منطقي در ذيل بخش هاي مرتبط تدوين شود. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه، سعي شده تا محوريابي؛ بر اساس گروه هاي برنامه ساز انجام شود با مسائل روز جامعه نيز متناسبتر باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومان(ع) چنين مجموعهاي ارائه شود، از هرگونه انتقاد و پيشنهاد براي ارتقاي كيفي اين آثار استقبال ميكنيم.
قال الامامُ الرضا(ع): «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا أمْرَنا» فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيفَ يحْيي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا». ادارهكل پژوهش هاي اسلامي رسانه افتخار دارد در طول بيست سال گذشته در جهت نشر و گسترش فرهنگ اهل بيت(ع) در موضوعات مختلف، تأليفاتي را با اهداف تأمين محتواي برنامه سازي رسانه ملي ارائه كرده است. كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره حضرت اباالفضل(ع) كه در شش بخش كلي شخصيتشناسي، متون ادبي و زيرنويس ها، ايده ها و محورهاي برنامه سازي و منبعشناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي، تهيه و تدوين كردهايم درباره نوشتار حاضر چند نكته ميتوان ذكر كرد: محتواي اين مجموعه بيشتر نوشتارهاي كوتاهي است كه هر كدام را به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت است. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ منطقي در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم مورد استفاده برنامه سازان محترم قرار گيرد. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه هاي برنامه ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومين(ع) چنين مجموعهاي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد در راستاي ارتقاي كيفي اينگونه آثار استقبال ميكنيم
در اين پژوهش، نويسنده درصدد است تا تأثير و رابطه شبکههاي اجتماعي مبتنيبر تلفن همراه را بر هويت ديني نوجوانان و جوانان بررسي کند. با اين فرض که ماهيت اين فناوريها، در مقطع نوجواني و جواني ميتواند دگرگونيهايي را در هويت ديني نوجوانان ايجاد کند. در واقع اين فناوريها در دگرگونساختن هويت ديني، جنسيتي، خانوادگي، ملي و جهاني اين گروهها نقشآفرين ميباشند. رسانههاي نوينِ اطلاعاتي و در رأس آن اينترنت، موجب نوسازي فرايندهاي اجتماعي ميشوند. نوجوانان که گروه بزرگي از جامعه را تشکيل ميدهند از اين فرايندها دور نمانده و ازجمله کاربران اين تکنولوژيها بهشمار ميآيند. به همين دليل هدف کلي اين پژوهش بررسي عوامل مؤثر بر هويت ديني نوجوانان در استفاده از شبکههاي اجتماعي مجازي مبتنيبر تلفن همراه است.
گرچه حقوق بشر در سده اخير مطرحشده، ولي شواهد و مستندات تاريخي بيانگر آن است كه اين حقوق، در اديان الهي ريشه دارد و اصول اصلي حقوق طبيعي شامل حق حيات، حق كرامت، حق تعليم و تربيت، حق آزادي و مساوات، در اصيلترين منابع ديني وجود دارد. حقوق بشر؛ حقوقي كه انسانها بهدليل انسانبودن از آن برخوردارند، بهدليل غفلت از موضوع فضيلت و كرامت ارزشي انسان، دچار انحرافات زيادي شده است؛ زيرا اساسيترين حقوق انسان، آن است كه بشر را در حوزه ارزشها تفسير كنيم. حقوق بشر در اسلام، بهدليل بناي آن بر فطرت مشترك بشر و نيز قاعده الزام و احترام به فرهنگهاي ديگر براساس همزيستي مسالمتآميز، فراگير و جهانشمول است. اين ديدگاه برخلاف نگاه اومانيستي كه انسان را همواره محق و تكليف را براي او محدوديت، مانع و ضد ارزش تلقي ميكند، حقوق بشر را حاصل تعهدات بشر ميداند، نه مقدّم بر قوانيني كه حدود و گستره آن در شريعت اسلامي معيّن شده است. با بررسي متون اسلامي و سيره اهلبيت:، عمق و گستردگي حقوق بشر و جامعيت و برتري آن بر اعلاميه جهاني حقوق بشر روشن ميشود، ولي اين حقيقت بهمعناي معارضه با اعلاميه جهاني نيست؛ زيرا آنچه در نظام حقوقي اسلام آمده است، در اعلاميه، بيان و نفي نشده است و اين بهمعناي نفي آنها نيست. بهعبارتديگر، فراتربودن حقوق بشر در اسلام نسبت به اعلاميه، هيچ منافاتي با آن ندارد و منشأ اختلاف تلقي نميشود. با اين توصيف، حقوق بشر در اسلام از لحاظ فلسفي و محتوايي ميتواند تعاملات فراواني با اعلاميه حقوق بشر داشته باشد. يكي از مسئوليتهاي خطير كنوني و تكاليف كساني كه به اصلاح اوضاع جهاني و بهبود جايگاه انساني ميانديشند، شناسايي و ترويج ارزشهاي حقوق بشري اسلام و عرضه منطقي و عقلاني آن به جهان بشر است. در اين بخش، در گام نخست، برخي مفاهيم مرتبط با موضوع، تبيين شده و سپس پيشينه حقوق بشر و سير تاريخي آن مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه نيز ضمن معرفي اعلاميه جهاني حقوق بشر، كلياتي درباره آن بيان ميكنيم.
هدف ملت ايران و هدف انقلاب اسلامي، ايجاد يك تمدن نوين اسلامي است؛ اين تمدن نوين دو بخش دارد: بخشي، بخش ابزاري است؛ بخش ديگر، متني و اصلي و اساسي است. بخش حقيقي، آن چيزهايي است كه متن زندگي ما را تشكيل ميدهد؛ كه همان سبك زندگي است... مثل مسئله خانواده، سبك ازدواج، رفتار ما در رسانهاي كه در اختيار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند و... (بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با مردم خراسان شمالي، 1391) خانواده، يكي از نهادهاي مهم جامعه بشري و اولين زيربناييترين نهاد اجتماع بهشمار ميرود. تأثير خانواده بر رشد، تعادل و شكوفايي افراد و جامعه به حدي است كه هيچ صاحبنظري نميتواند آن را انكار كند. اسلام، خانواده را سنگ بناي مهم حيات اجتماعي ميداند و وحدت جامعه را متاثّر از وحدت زوجين و وحدت اعضا خانواده به حساب ميآورد و علائق انساني موجود در خانواده را قابل گسترش و نشر در جامعه قلمداد ميكند. «جامعه اسلامي، بدون بهرهمندي كشور از نهاد خانواده سالم، سرزنده و بانشاط، اصلاً امكان پيشرفت ندارد. بالخصوص در زمينههاي فرهنگي و غير فرهنگي، بدون خانوادههاي خوب، امكان پيشرفت وجود نخواهد داشت، اساس خانواده با امواج خيلي تند و بيرحمانه تبليغات غربي دچار تزلزل و تهديد است؛ بنابراين كار حمايت و حراست از بقاي خانواده و حراست از خانواده، كار بسيار مهمي است و اين قضيه، قضيه خيلي عميقي است.» (بيانات مقام معظم رهبري در سومين نشست انديشههاي راهبردي1390) در نگاه اسلام، هر گونه نظم و سازندگي بايد از خانواده بهعنوان كانون اخلاقي جامعه آغاز شود؛ يعني نوع تربيت و ارتباطات موجود در خانواده موجد وحدت و منش اجتماعي است؛ همچنين در اسلام، خانواده كانون سرنوشتساز در جنبه انحراف و عصيان بهشمار ميرود و وظيفهاي كه خانواده در قبال تربيت فرد دارد و نقش مهمي كه در اين زمينه ايفا ميكند در واقع به وظيفه او در قبال تربيت جامعه پيوند ميخورد. با توجه به اهميت خانواده در تمدن اسلامي و نقش بيبديل اين نهاد مقدس در انتقال فرهنگ و عقايد به نسلها و همچنين تأثير شگرف سلامتي خانواده بر صحت روحي و رواني جامعه، ارائه الگوي ِ مطلوب خانواده تراز انقلاب اسلامي براي اصحاب رسانه در منظومه فكري رهبر فرزانه انقلاب با تاكيد بر تحكيم و تضعيف بنيان خانواده، ميتواند مسير روشني در راستاي رشد و تكامل جامعه اسلامي، ايراني براي برنامهسازان و دستاندركاران رسانه ملي باز كند. با توجه به ماموريت ادارهكل پژوهشهاي اسلامي رسانه در ترويج سبك زندگي اسلامي در رسانه ملي، اثر حاضر به منظور اعتلاي هرچه بهتر توليدات رسانه ملي و بهرهبرداري برنامهسازان و انديشمندان رسانه از منظومه فكري رهبر فرزانه انقلاب در حوزه خانواده تدوين شده است كه اميد است در تصميمسازيهاي آتي و توليد برنامههاي حوزه خانواده موثر واقع شود. در اينجا لازم است از زحمات پژوهشگر محترم اثر آقاي دكتر مجيد مبيني مقدس تشكر به عمل آيد. ادارهكل پژوهشهاي اسلامي رسانه
تبيين و ترويج سبك زندگي يك ضرورت است و اهميت آن زماني چند برابر ميشود كه متوجه باشيم سبك زندگي صرفاً يك بحث كتابخانهاي يا آرشيوي نيست، بلكه در همه جاي زندگي فردي و اجتماعي انسانها حضوري دائم و پررنگ دارد. از همين روست كه در چند دهه اخير، توجه به سبك زندگي اسلامي ايراني در كشور، از سوي پژوهشگران حوزه علوم اجتماعي، تقريباً فراگير شده است؛ بهگونهاي كه فعاليتهاي چشمگيري براي تحقق نوعي از سبك زندگي كه متناسب با شاخصهاي فرهنگي خاص جامعه ايراني باشد، شكل گرفته و با جديّت دنبال ميشود. در كنار پژوهشگران حوزه علوم اجتماعي و چه بسا مقدّم بر آنان، نهادها و شخصيتهاي حوزوي، سياسي و حتي شخصيتهاي عاليرتبه نظام جمهوري اسلامي نيز توجه ويژهاي به حوزه سبك زندگي داشتهاند. به جرأت ميتوان شاخصترين اين شخصيتها را مقام معظم رهبري(مدظله العالي) دانست كه انديشههايي خاص و البته متفاوت و سرآمد از انديشهها و مكاتب غربي در اين حوزه، ارائه فرمودهاند. به تعبيري، تلقي مقام معظم رهبري از سبك زندگي، تمامي شئون زندگي انسان را دربرگرفته و به همه مسائلي برميگردد كه متن زندگي انسان را شكل ميدهد و البته منطبق بر اصول و آموزههاي ديني و اسلام ناب محمدي است
اين كتاب تلاش دارد تا رهيافتي به شخصيت شناسي و انديشه شناسي آخرين منجي عالم امكان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف داشته باشد. اميد كه مورد استفاده پژوهشگران و برنامه سازان محترم قرار گيرد.