موضوع: تاریخ نشر: مهر1398 نویسنده: گروهي از نويسندگان

علمدار عشق (رهيافتي بر شخصيت‌شناسي حضرت ابالفضل عباس(ع))

قال الامامُ الرضا(ع): «رَحِمَ اللّهُ عَبْدا اَحْيا أمْرَنا» فَقُلْتُ لَهُ: «فَكَيفَ يحْيي أمْرَكُمْ؟» قالَ: «يتَعَلَّمُ عُلُومَنا و يُعَلِّمُها النّاسَ، فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعُونا». اداره‏كل پژوهش هاي اسلامي رسانه افتخار دارد در طول بيست سال گذشته در جهت نشر و گسترش فرهنگ اهل بيت(ع) در موضوعات مختلف، تأليفاتي را با اهداف تأمين محتواي برنامه سازي رسانه ملي ارائه كرده است. كتاب حاضر، مجموعه اي است از متون مناسبتي درباره حضرت اباالفضل(ع) كه در شش بخش كلي شخصيت‏شناسي، متون ادبي و زيرنويس ها، ايده ها و محورهاي برنامه سازي و منبع‌شناسي، با هدف كمك فكري به گروه هاي مختلف برنامه سازي، تهيه و تدوين كرده‌ايم درباره نوشتار حاضر چند نكته مي‌توان ذكر كرد: محتواي اين مجموعه بيشتر نوشتارهاي كوتاهي است كه هر كدام را به صورت مستقل (بدون ارتباط الزامي به قبل و بعد) قابل استفاده است. اين مجموعه به دليل اينكه از مطالب آثار مختلف در اين زمينه تجميع گرديده است ممكن است به صورت طبيعي از لحاظ قلم و نگارش متفاوت است. تلاش شده است كه اين نوشتار به لحاظ منطقي در ذيل بخش هاي مختلف تدوين گردد كه اميدواريم مورد استفاده برنامه سازان محترم قرار گيرد. در بخش محورهاي برنامه سازي، با هدف استفاده بهينه سعي شده تا محوريابي بر اساس گروه هاي برنامه ساز انجام شود و در عين حال نسبت به مسائل روز جامعه نيز تناسب بيشتري داشته باشد. با توجه به اينكه در نظر است در خصوص همه معصومين(ع) چنين مجموعه‌اي ارائه شود، از هر گونه انتقاد و پيشنهاد در راستاي ارتقاي كيفي اين‏گونه آثار استقبال مي‏كنيم


تاریخ نشر: شهريور1398 نویسنده:

هویت دینی و شبکه های اجتماعی(ظرفیت سنجی شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه در تقویت هویت دینی)

در اين پژوهش، نويسنده درصدد است تا تأثير و رابطه شبکه‏هاي اجتماعي مبتني‎بر تلفن همراه را بر هويت ديني نوجوانان و جوانان بررسي کند. با اين فرض که ماهيت اين فناوري‌ها، در مقطع نوجواني و جواني مي‏تواند دگرگوني‏هايي را در هويت ديني نوجوانان ايجاد کند. در واقع اين فناوري‏ها در دگرگون‌ساختن هويت ديني، جنسيتي، خانوادگي، ملي و جهاني اين گروه‎ها نقش‌آفرين مي‎باشند. رسانه‏هاي نوينِ اطلاعاتي و در رأس آن اينترنت، موجب نوسازي فرايندهاي اجتماعي مي‎شوند. نوجوانان که گروه بزرگي از جامعه را تشکيل مي‌دهند از اين فرايند‌ها دور نمانده و ازجمله کاربران اين تکنولوژي‏ها به‌شمار مي‌آيند. به همين دليل هدف کلي اين پژوهش بررسي عوامل مؤثر بر هويت ديني نوجوانان در استفاده از شبکه‏‎هاي اجتماعي مجازي مبتني‎بر تلفن همراه است.


تاریخ نشر: مرداد1398 نویسنده: حميد رحماني

كدام حقوق بشر

گرچه حقوق بشر در سده اخير مطرح‌شده، ولي شواهد و مستندات تاريخي بيانگر آن است كه اين حقوق، در اديان الهي ريشه دارد و اصول اصلي حقوق طبيعي شامل حق حيات، حق كرامت، حق تعليم و تربيت، حق آزادي و مساوات، در اصيل‌ترين منابع ديني وجود دارد. حقوق بشر؛ حقوقي كه انسان‎ها به‌دليل انسان‎بودن از آن برخوردارند، به‎دليل غفلت از موضوع فضيلت و كرامت ارزشي انسان، دچار انحرافات زيادي شده است؛ زيرا اساسي‎ترين حقوق انسان، آن است كه بشر را در حوزه ارزش‎ها تفسير كنيم. حقوق بشر در اسلام، به‎دليل بناي آن بر فطرت مشترك بشر و نيز قاعده الزام و احترام به فرهنگ‌هاي ديگر براساس همزيستي مسالمت‌آميز، فراگير و جهان‌شمول است. اين ديدگاه برخلاف نگاه اومانيستي كه انسان را همواره محق و تكليف را براي او محدوديت، مانع و ضد ارزش تلقي مي‌كند، حقوق بشر را حاصل تعهدات بشر مي‎داند، نه مقدّم بر قوانيني كه حدود و گستره آن در شريعت اسلامي معيّن شده است. با بررسي متون اسلامي و سيره اهل‌بيت:، عمق و گستردگي حقوق بشر و جامعيت و برتري آن بر اعلاميه جهاني حقوق بشر روشن مي‌شود، ولي اين حقيقت به‎معناي معارضه با اعلاميه جهاني نيست؛ زيرا آنچه در نظام حقوقي اسلام آمده است، در اعلاميه، بيان و نفي نشده است و اين به‎معناي نفي آنها نيست. به‌عبارت‌ديگر، فراتربودن حقوق بشر در اسلام نسبت به اعلاميه، هيچ منافاتي با آن ندارد و منشأ اختلاف تلقي نمي‌شود. با اين توصيف، حقوق بشر در اسلام از لحاظ فلسفي و محتوايي مي‎تواند تعاملات فراواني با اعلاميه حقوق بشر داشته باشد. يكي از مسئوليت‌هاي خطير كنوني و تكاليف كساني كه به اصلاح اوضاع جهاني و بهبود جايگاه انساني مي‌انديشند، شناسايي و ترويج ارزش‌هاي حقوق بشري اسلام و عرضه منطقي و عقلاني آن به جهان بشر است. در اين‎ بخش، در گام نخست، برخي مفاهيم مرتبط با موضوع، تبيين شده و سپس پيشينه حقوق بشر و سير تاريخي آن مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه نيز ضمن معرفي اعلاميه جهاني حقوق بشر، كلياتي درباره آن بيان مي‎كنيم.


موضوع: تاریخ نشر: مرداد1398 نویسنده:

خانواده در منظومه ماه «خوانش رسانه‎اي عوامل تحكيم و تضعيف خانواده

هدف ملت ايران و هدف انقلاب اسلامي، ايجاد يك تمدن نوين اسلامي است؛ اين تمدن نوين دو بخش دارد: بخشي، بخش ابزاري است؛ بخش ديگر، متني و اصلي و اساسي است. بخش حقيقي، آن چيزهايي است كه متن زندگي ما را تشكيل مي‌دهد؛ كه همان سبك زندگي است... مثل مسئله خانواده، سبك ازدواج، رفتار ما در رسانه‌اي كه در اختيار ماست، رفتار ما با پدر و مادر، رفتار ما با همسر، رفتار ما با فرزند و... (بيانات مقام معظم رهبري در ديدار با مردم خراسان شمالي، 1391) خانواده، يكي از نهادهاي مهم جامعه بشري و اولين زيربنايي‌ترين نهاد اجتماع به‌شمار مي‌رود. تأثير خانواده بر رشد، تعادل و شكوفايي افراد و جامعه به حدي است كه هيچ صاحب‌نظري نمي‌تواند آن را انكار كند. اسلام، خانواده را سنگ بناي مهم حيات اجتماعي مي‌داند و وحدت جامعه را متاثّر از وحدت زوجين و وحدت اعضا خانواده به حساب مي‌آورد و علائق انساني موجود در خانواده را قابل گسترش و نشر در جامعه قلمداد مي‌كند. «جامعه‌ اسلامي، بدون بهره‌مندي كشور از نهاد خانواده سالم، سرزنده و بانشاط، اصلاً امكان پيشرفت ندارد. بالخصوص در زمينه‌هاي فرهنگي و غير فرهنگي، بدون خانواده‌هاي خوب، امكان پيشرفت وجود نخواهد داشت، اساس خانواده با امواج خيلي تند و بي‌رحمانه‌ تبليغات غربي دچار تزلزل و تهديد است؛ بنابراين كار حمايت و حراست از بقاي خانواده و حراست از خانواده، كار بسيار مهمي است و اين قضيه، قضيه‌ خيلي عميقي است.» (بيانات مقام معظم رهبري در سومين نشست انديشه‌هاي راهبردي1390) در نگاه اسلام، هر گونه نظم و سازندگي بايد از خانواده به‌عنوان كانون اخلاقي جامعه آغاز شود؛ يعني نوع تربيت و ارتباطات موجود در خانواده موجد وحدت و منش اجتماعي است؛ همچنين در اسلام، خانواده كانون سرنوشت‌ساز در جنبه انحراف و عصيان به‌شمار مي‌رود و وظيفه‌اي كه خانواده در قبال تربيت فرد دارد و نقش مهمي كه در اين زمينه ايفا مي‌كند در واقع به وظيفه او در قبال تربيت جامعه پيوند مي‌خورد. با توجه به اهميت خانواده در تمدن اسلامي و نقش بي‌بديل اين نهاد مقدس در انتقال فرهنگ و عقايد به نسل‌ها و همچنين تأثير شگرف سلامتي خانواده بر صحت روحي و رواني جامعه، ارائه الگوي ِ مطلوب خانواده تراز انقلاب اسلامي براي اصحاب رسانه در منظومه فكري رهبر فرزانه انقلاب با تاكيد بر تحكيم و تضعيف بنيان خانواده، مي‌تواند مسير روشني در راستاي رشد و تكامل جامعه اسلامي، ايراني براي برنامه‌سازان و دست‌اندركاران رسانه ملي باز كند. با توجه به ماموريت اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه در ترويج سبك زندگي اسلامي در رسانه ملي، اثر حاضر به منظور اعتلاي هرچه بهتر توليدات رسانه ملي و بهره‌برداري برنامه‌سازان و انديشمندان رسانه از منظومه فكري رهبر فرزانه انقلاب در حوزه خانواده تدوين شده است كه اميد است در تصميم‌سازي‌هاي آتي و توليد برنامه‌هاي حوزه خانواده موثر واقع شود. در اينجا لازم است از زحمات پژوهشگر محترم اثر آقاي دكتر مجيد مبيني مقدس تشكر به عمل آيد. اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه


تاریخ نشر: تير1398 نویسنده: مريم چاووشي

مجموعه پرسش‌هاي سبك زندگي (ويژه برنامه‌سازان صدا، سيما و خبر)

تبيين و ترويج سبك زندگي يك ضرورت است و اهميت آن زماني چند برابر مي‌شود كه متوجه باشيم سبك زندگي صرفاً يك بحث كتابخانه‌اي يا آرشيوي نيست، بلكه در همه جاي زندگي فردي و اجتماعي انسان‌ها حضوري دائم و پررنگ دارد. از همين روست كه در چند دهه اخير، توجه به سبك زندگي اسلامي ايراني در كشور، از سوي پژوهشگران حوزه علوم اجتماعي، تقريباً فراگير شده است؛ به‌گونه‌اي كه فعاليت‌هاي چشمگيري براي تحقق نوعي از سبك زندگي كه متناسب با شاخص‌هاي فرهنگي خاص جامعه ايراني باشد، شكل گرفته و با جديّت دنبال مي‌شود. در كنار پژوهشگران حوزه علوم اجتماعي و چه بسا مقدّم بر آنان، نهادها و شخصيت‌هاي حوزوي، سياسي و حتي شخصيت‌هاي عالي‌رتبه نظام جمهوري اسلامي نيز توجه ويژه‌اي به حوزه سبك زندگي داشته‌اند. به جرأت مي‌توان شاخص‌ترين اين شخصيت‌ها را مقام معظم رهبري(مدظله العالي) دانست كه انديشه‌هايي خاص و البته متفاوت و سرآمد از انديشه‌ها و مكاتب غربي در اين حوزه، ارائه فرموده‌اند. به تعبيري، تلقي مقام معظم رهبري از سبك زندگي، تمامي شئون زندگي انسان را دربرگرفته و به همه مسائلي برمي‌گردد كه متن زندگي انسان را شكل مي‌دهد و البته منطبق بر اصول و آموزه‌هاي ديني و اسلام ناب محمدي است


موضوع: تاریخ نشر: تير1398 نویسنده: گروهي از نويسندگان

آخرين منجي (رهيافتي در انديشه‌شناسي و شخصيت‌شناسي حضرت امام زمان(ع))

اين كتاب تلاش دارد تا رهيافتي به شخصيت شناسي و انديشه شناسي آخرين منجي عالم امكان حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف داشته باشد. اميد كه مورد استفاده پژوهشگران و برنامه سازان محترم قرار گيرد.


موضوع: تاریخ نشر: خرداد1398 نویسنده: گروهي از نويسندگان

رونق توليد، آموزه هاي اسلامي، بايسته هاي توليد

سال ‌۹۸ رهبري معظم انقلاب، محور فعاليت‌ها را «توليد» قرار دادند و با همين نگاه، عنوان سال را «رونق توليد» نام‌گذاري كردند تا براي چندمين سال، توليد و اقتصاد، مهم‌ترين دغدغه ايشان به‌ويژه در يك دهه اخير باشد. با اين‌حال، خلاصه شعار‌هاي مقام معظم رهبري بر سه محور اقتصاد، اشتغال و توليد است و به گفته ايشان در پيام‌هاي مختلف، اشتغال زماني ايجاد مي‌شود كه توليد در كشور رونق بگيرد. ايشان در تعيين شعار سال‌1391 به‌عنوان «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» تأكيد كردند: «اگر ما توانستيم توليد داخلي را رونق ببخشيم، مسأله تورم حل خواهد شد؛ مسأله اشتغال حل خواهد شد؛ اقتصاد داخلي به معناي حقيقي كلمه استحكام پيدا خواهد كرد». اما نكته‌اي كه رهبر انقلاب در پيام نوروزي خود در تبيين شعار امسال به آن اشاره كردند، اين بود كه «از اوّل سال تا آخر سال ان‌شاءالله اين معنا (رونق توليد) به صورت چشمگيري در كشور محسوس باشد.» اداره‌كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه، همانند سال‌هاي گذشته، با لبيك به فرامين ايشان، با تدوين و توليد مجموعه‌اي در اين راستا تلاش كرده است تا بخشي از نياز محتوايي برنامه‌سازان محترم رسانه ملي را پاسخ گويد. اين مجموعه با تلاش مجدانه آقاي سيدصادق سيدنژاد و خانم زهرا متعلم و جمعي از پژوهشگران اين اداره‌كل در سال‌هاي گذشته به انجام رسيده است كه از آنان قدرداني مي‌شود. اميد است اين تلاش اندك، مورد استفاده برنامه‌سازان رسانه ملي قرار گيرد.


موضوع: تاریخ نشر: فروردين1398 نویسنده:

ايده ها (دستينه ‏اي براي پژوهشگران و برنامه‏ سازان ويژه بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي)

رهبر معظم انقلاب اسلامي روز دوشنبه 22 بهمن ماه 1397 در بيانيه‏اي مهم و راهبردي به مناسبت چهلمين سالروز پيروزي انقلاب اسلامي و ورود جمهوري اسلامي به فصل جديد انقلاب، به تبيين ويژگي‌هاي مسير پرافتخار پيموده¬شده در چهل سال گذشته و بركات خيره‌كننده انقلاب اسلامي در رساندن ايران عزيز به جايگاه شايسته ملت پرداختند و با تأكيد بر اميد واقع‌بينانه به آينده و نقش بي‌بديل جوانان در برداشتن گام بزرگ دوم به سمت آرمان‏ها، خطاب به جوانان و آينده‌سازان ايران مقتدر، الزامات تداوم اين جهاد بزرگ را در هفت سرفصل اساسي مورد تأكيد قرار دادند. از آن جاكه مقام معظم رهبري به ‏آرايش رسانه‌اي جديد اشراف كامل دارند يعني نه تنها به كاركرد رسانه‏هاي سنتي از قبيل راديو، تلويزيون و مطبوعات آشنايي و توجه دارند، بلكه به عملكرد و ظرفيت‏هاي رسانه‏هاي نوظهور نظير برنامه‏هاي تلفن همراه و شبكه‏هاي اجتماعي نيز آگاهي كامل دارند؛ لذا از جوانان، كه مخاطبان اصلي اين بيانيه هستند، مي‌خواهند كه از اين ظرفيت‏ها استفاده كنند و مانع نااميدكردن مردم توسط سردمداران رسانه‏هاي استكبار شوند و تلاش كنند تا تمام نقشه‏هاي شوم استكبار را در اين عرصه خنثي سازند. آنچه در اين راستا ضروري به نظر مي‏رسد اين است كه براي محقق¬ساختن بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي بايد از منظر و بستر رسانه‏ها به بهترين شكل استفاده شود. در سرفصل‌هاي اين بيانيه به موضوعات «علم و پژوهش»، «معنويت و اخلاق»، «اقتصاد»، «عدالت و مبارزه با فساد»، «استقلال و آزادي»، «عزت ملي، روابط خارجي و مرزبندي با دشمن» و «سبك زندگي» اشاره شده است. بديهي است بدون استفاده از ابزارهاي رسانه‌اي و فضاي مجازي، تبيين آن امكان‏پذير نيست. لازم به ذكر است عوامل مختلفي در رسيدن انقلاب اسلامي به قله‏ها از جمله احياي تمدن نوين اسلامي نقش مهمي دارند، اما مهم‏ترين و مقدم‌ترين عامل «رسانه‏ها» هستند. رسانه‏ها بايد چشم و گوش مردم باشند و مسائل را به‌خوبي تبيين و اطلاع‌رساني كنند، ضمن اينكه تمام زمينه‏هاي مشاركت مردم را براي تحقق مفاد بيانيه گام دوم فراهم سازند. اهميت اين موضوع، اداره¬كل پژوهش‏هاي اسلامي رسانه را بر آن داشت تا با تدوين مجموعه‎اي با عنوان «ايده‏ها؛ دستينه‌اي براي پژوهشگران و برنامه‌سازان» محورها، موضوع‎ها و ايده‏هاي پيشنهادي و بيان برخي از راهبردهاي مهم در اين حوزه را تقديم مديران، پژوهشگران و برنامه‎سازان رسانه ملي كند. در تدوين و تأليف اين شماره از كتاب ايده‏ها سعي شده است برخي از مهم‏ترين دغدغه‏هاي برنامه‏سازان در حوزه توليد برنامه با محوريت بيانيه مقام معظم رهبري(مدظله العالي) مورد توجه قرار گيرد. اين اثر، شامل چهار فصل به شرح ذيل است: 1. سرگذشت چهل¬ساله انقلاب اسلامي 2. تفاوت چالش‏هاي ديروز و امروز انقلاب با مستكبران 3. ظرفيت‏هاي مهم كشور براي گام دوم انقلاب 4. توصيه‏هايي براي ايجاد تمدن نوين اسلامي و آمادگي براي طلوع خورشيد ولايت عظمي. لازم به ذكر است تمركز اين اثر در سه موضوع «مديريت جهادي، اقتصاد مقاومتي و استكبارستيزي» به دليل جايگاه آن در شرايط فعلي جامعه، بيشتر از ساير موضوعات است. اميد است اين تلاش اندك، گامي مؤثر در پيشبرد اهداف رسانه ملي محسوب شود.


موضوع: تاریخ نشر: فروردين1398 نویسنده:

تصوير ناب(راهكارهاي ارتقاء فرم و محتواي برنامه هاي كوتاه ديني تلويزيون)

پژوهش پيش رو كه راهكارهاي ارتقاي فرم و محتواي برنامه‏ هاي كوتاه ديني تلويزيون را بررسي مي‌كند، به لحاظ بنيادي و كاربردي براي رفع كاستي‏هاي موجود برنامه‏هاي كوتاه ديني تلويزيون اهميت بسياري دارد. بررسي و تحليل برنامه‏ هاي كوتاه ديني، مي‏تواند موضوع تحقيق پژوهشگران و محققان در حوزه دين و رسانه از زواياي مختلف باشد. كشف چگونگي رابطه بين آن دو، بخش مهمي از نيازهاي ضروري جامعه امروزي است؛ اما با مطالعه و بررسي بيشتر درباره آن، به دست مي‏آيد كه اين موضوع از بسياري جهات هنوز به طور كامل تبيين نشده است؛ بنابراين، با توجه به رويدادها و پديده‏ هاي جهاني در حوزه برنامه‏ هاي كوتاه ديني، توجه به ديدگاه پژوهشگران دين و رسانه، به‌ويژه محققان معاصر درباره آن بسيار ضروري است. البته اين مسئله نه‌تنها به‌دليل جايگاه اين موضوع مهم است، بلكه ديدگاه‏ هاي جديد پژوهشگران درباره آن و تأثير شگرف آن در برنامه‏ سازي جديد در زمينه ديني، بسياري از محققان و برنامه‏ سازان را بر آن داشت تا مطالعات بيشتري در اين زمينه انجام دهند؛ پس جا دارد به موازات توجه به نظريه‏ هاي مختلف درباره چگونگي ساخت برنامه كوتاه ديني تلويزيوني، از لحاظ فرم و محتوا به رابطه اين عناصر در اثرگذاري بيشتر هم توجه شود.


موضوع: تاریخ نشر: فروردين1398 نویسنده: گروهي از نويسندگان

موكب كلمات «ره‌توشه‌ مناسك اربعين حسيني»

سنت پرمفهوم پياده‌روي براي زيارت اربعين حضرت سيدالشهداء(ع) كه ميراث گران‌سنگ عالمان بزرگ شيعي براي ماست توفيقي عظيم و وصف‏ناپذير است كه براي تاثير بيشتر از اين سفرِ معنوي لازم است تا زائران، آدابي را رعايت كنند و كاربه‏دستانِ اين بزرگ‏ترين تجمع انساني، تمهيدات لازم براي رعايت آن آداب را فراهم سازند. اين مهم با عنايت به تبليغات مغرضانه دشمنان اسلام و مهاجمان سياسيِ رسانه‌اي نسبت‌به وحدت جوامع شيعي خاصه عراق و ايران، حساسيت مضاعفي پيدا كرده است. اداره‏كل پژوهش‌هاي اسلامي رسانه با درك اهميت مفهوم زيارت، ابعاد مناسك اربعين و حساسيت‌هاي آداب پياده‌روي اربعين، اثر حاضر را تدوين و فراروي مخاطبان قرار داده است. اميد است اين مجموعه براي سياست‏گذاران و مديران مراسم اربعين و فعالان فرهنگي رسانه‌اي اين موسم الهي مؤثر واقع شده و ره‏توشه‌اي مفيد براي زائران كوي عشق باشد. در پايان لازم است از تلاش صميمانه پژوهشگران و همكاران اداره‌كل كه در پديدآوردن اين اثر مشاركت داشتند، آقاي سيدصادق سيدنژاد و خانم‌ها مريم سقلاطوني، راضيه زند، فاطمه جهانگير، زهره نيك‌خلق احمدي و اعظم خوشگفتار تقدير و تشكر كنيم. اداره‏كل پژوهش‏هاي اسلامي رسانه


// موضوع



// کتاب