چکیده
شايسته است ارتباط گفتاري، مانند هر رابطة اجتماعي ديگر، اعتمادآفرين، امينتآور و آرامشبخش باشد. در اين ميان، نتيجة مثبت يا منفيِ حاصل از گفتار، وابستگي وثيقي با نحوة آغاز آن دارد. اگر ارتباط با واژههاي مثبت و مهرآميز آغاز شود، ادامة ارتباط براي هر دو طرف، دلنشين و خوشايند خواهد بود. اما چنانچه سخن با كلمات غيرمثبت ـ اعم از خنثي يا داراي بارِ منفي ـ آغاز شود، به سردي يا شكست و قطع ارتباط ميانجامد.
بر همين اساس، از قرآن كريم بر ميآيد كه سلام كردن در آغاز و فرجام گفتار امري پسنديده است و اين كتاب الهي، «سلام» را واژهاي آرامبخش و اعتمادآفرين در ارتباط گفتاري به شمار آورده و بهگونهاي ستايشآميز از آن ياد كرده است (ر.ك: انعام:54، مريم: 47، نحل: 22، يونس: 10 و ...). همچنين خود در عمل نيز اين اصلِ مؤثّرِ تربيتي را به كار گرفته است؛ از جمله در تمام سورهها، جز سورة توبه كه در بردارندة برائت جستن از مشركان است، با نام خداوند و دو صفتِ مهرآميزِ الهي، يعني «رحمن» و «رحيم»، آغاز شده است.
در روايات نيز سفارش شده است كه گفتار ِخود را با «نام خداوند» آغاز كنيد؛ چراكه بهترين سرآغازِ هر گفتار، نام و ياد و ستايشِ خداوندِ جان و خرد است و درِ هيچ گنجي از حكمت و معرفت و فضل گشوده نميشود مگر آنكه نام و وصف آفريدگار هستي كليد آن باشد (نهج البلاغه، خطبة56). چنانكه نام و ياد خدا، آرامش بخش و روحفزاست و «دلها جز به ياد او آرام نگيرد و روانها جز به ديدار او آرامش نپذيرد» (مفاتيح الجنان، مناجات ذاكرين).
بر پاية آموزههاي اسلامي، ياد كردن خدا، وظيفة دل و زبان، هر دو است و خداوند نامهاي نيكِ بيشماري دارد كه شايسته است سخن را با آن آغاز كرد. هدف اين پژوهش نيز همين است؛ يعني ارائه نمونههاي والا و دلانگيز از تحميديهها در متون و آموزههاي اسلامي. ضرورت بهرهگيري از كلام نوراني معصومان عليهم السلام در برنامههاي متعدد و متنوع راديويي و تلوزيوني اقتضا ميكرد كه پژوهشي مستقل و درخور در اين زمينه صورت پذيرد. بحمدالله اين كار با تلاش پژوهشگر ارجمند، جناب آقاي محمدحسن باجلان آغاز شده است و اميد ميرود با انتشار آثار بعدي (تسبيحگوييها، توحيدگوييها و...) اين مجموعه كامل شود. در پايان، تلاش همه عزيزاني را كه در فراهم آمدن اين اثر سهيم بودهاند ارج مينهيم و از خداي مهربان برايشان سلامت و سعادت و بهروزي و شادكامي آرزومنديم.
شناسنامه
سپاسها و ستايشها در كلام معصومان عليهم السلام
محمدحسن باجلان
تهيه كننده و ناشر: مركز پژوهش و سنجش افكار صداوسيما، اداره كل پژوهشهاي اسلامي ● صفحهآرا: محمد صادقي ● طراح جلد: حسين كرماني ● چاپ: اول / 1394 ● شمارگان: 600 جلد ● شابك: 0 - 373 - 514 - 964 - 978 ● قيمت: 70000 ريال ●
سامانه پيام كوتاه: 30000255
پست الكترونيك: INFO@IRC.IR
وب سايت: WWW.IRC.IR
اداره كل پژوهشهاي اسلامي
مراكز پخش:
قم، بلوار امين، اداره كل پژوهشهاي اسلامي؛ تلفن: 32915511 - 025 دورنگار: 32915510
تهران: خيابان جام جم، ساختمان شهيد رهبر، طبقه زير زمين؛ تلفن: 22014738 - 021 نمابر: 22164997
خراسان: مشهد، خيابان امام خميني رحمه الله ، جنب باغ ملي، ساختمان صبا، طبقه سوم؛ تلفن: 32215108 - 051 نمابر: 32215106