حج از مهمترين احكام عبادي و يكي از اركان اسلام است كه مراسم مخصوص و باشكوه آن، در ماه ذيالحجه هر سال در مكه مكرمه انجام ميشود.
مناسك حج، شامل مجموعه اعمال عبادي حج است. مناسك هرچند به آداب و رسوم و رفتارهايي اشاره دارد كه جهتگيري آن ديني و قدسي است و از اين جهت در تعريف با آيينهاي دينداري شباهت دارد، خاستگاه آنها يكي نيست. مناسك ديني در متن دين حضور دارد و تأسيس و تبيين و جزئيات برگزاري آن در متون اصيل ديني، تصريح و تشريح شده است.
در قرآن، آيات متعددي به مناسك و احكام فقهي و اخلاقي حج پرداخته و آن را از شعائر بزرگ و شايسته تعظيم به شمار آورده است.
در احاديث فراواني نيز به حج اشاره، و توصيههاي متعددي از پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و امامان معصوم عليهم السلام درباره آداب سفر حج نقل شده است.
دليل وجوب حج، آيات متعدد قرآن و احاديث پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و پيشوايان معصوم عليهم السلام است. بنابراين، اين عبادت يكي از ضروريات دين است و ترك آن با علم به وجوب آن، براي كسي كه همه شرايط را دارد، از گناهان كبيره است.
ازاينرو، بنا به اهميت موضوع، در اين اثر تلاش شده است مناسك حج از منظر آيات و روايات تشريح گردد تا انشاءالله در تبيين و تصوير اين مناسك عظيم، دستمايه برنامهسازان رسانه ملي قرار گيرد.
اداره كل پژوهش مركز پژوهشهاي اسلامي
گروه مناسبتها