با ارايه ي نظريه ي «رويارويي تمدن ها» از سوي «ساموئل هانتينگتون»1 در سال 1993 م. واژه ي «تمدن» جلوه ي ديگري يافت. هانتينگتون اعلام كرد: «در دنياي پس از جنگ سرد، درگيري گروه ها، مذهب ها و نژادهاي گوناگون، درگيري غالب خواهد بود و درگيري تمدن هاي غربي و غيرغربي، كانون اصلي برخوردها را تشكيل خواهد داد».2
تصوير وحشت ناكي كه هانتينگتون از درگيري بزرگ و خونين تمدن ها ارايه كرد، حساسيت افكار عمومي جهان را نسبت به تمدن ها برانگيخت. به همين دليل، چندين تن از انديشمندان جهان به ويژه آقاي سيدمحمد خاتمي؛ رييس جمهور محترم ايران، پيشنهاد گفت وگوي تمدن ها را مطرح كردند و توانستند توجه سازمان هاي جهاني را به اين پيشنهاد، جلب كنند.
طرح نظريه هاي موافق و مخالف درباره ي اين دو ديدگاه و ديگر نظريه هاي همانند آن، افكار عمومي را به بررسي ارتباط تمدن ها واداشته است. اين نوشتار نيز براي تبيين ديدگاه هاي گوناگون در اين زمينه نگاشته شده است.
براي ورود به اين حوزه، در آغاز بايد به اين پرسش، پاسخ گفت كه: اصولاً «تمدن» چيست؟