خانواده نهادي كوچك اما مهم در بين نهادهاي اجتماعي است كه سلامت و تحكيم آن بر سلامت جامعه تأثيرگذار است؛ به عبارت ديگر نهاد خانواده از كاركردهاي زيادي برخوردار است كه هر يك از اين كاركردها بر حسب نقشآفريني صحيح اعضاي خانواده معضلات زيادي را از جامعه خواهد كاست. در اين بين نقش والدين در راستاي اجراي صحيح كاركردها اهميت ويژه اي دارد، لذا پدران بر حسب جايگاه مديريتي خود و اجراي هرچه بهتر كاركردها، نقشهاي مديريتي و قواميتي و مادران نقشهاي عاطفي و احساسي را اجرا خواهند كرد؛ اما در اين بين به علت قواميّت مردان، ايفاي درست نقش پدر از اهميت خاصي برخوردار است. با تأمل و مداقه در بين الزامات ديني، به راحتي ميتوان اذعان نمود كه رعايت حق پدري خصوصاً با تأكيد بر ولايت و قواميت وي، از مهمترين، ويژهترين و خاصترين حقوق اثباتي در بين اين آموزهها محسوب مي شود؛ لذا پرداختن به اين مهم از طريق رسانههاي ديداري، مكتوب و شنيداري با توجه به بازخوردهاي فرهنگي آن و در راستاي مهندسي فرهنگي جامعه از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است. در اين ميان يكي از ابزارها و نهادهايي كه در عصر حاضر ميتواند جايگاه پدر را در جامعه بررسي كند، رسانههاي ارتباطجمعي به ويژه برنامههاي رسانه ملي است. رسانه ملي به عنوان يك پيامرسان فعال و پرمخاطب ميتواند در جهت احياي ارزشهاي اصيل يك خانواده مسلمان مانند جايگاه پدر، خوانشهاي فرهنگي مناسبي را رقم بزند. اين امر با بازنمايي جايگاه پدر در سياستهاي برساخته فيلمها و سريالهاي پرمخاطب كه همواره ذهن اصحاب رسانه و محققين حوزه مسائل اجتماعي را به خود مشغول ساخته، با نظر به تأثيرات آن بر كليه اعضاي خانوادههاي ايراني، اعم از كودكان تا بزرگسالان، از اهميت ويژهاي برخوردار است. نظر به نكات يادشده و تأثير شگرف رسانههاي ديداري بر ديدگاه افراد خانواده و جامعه و ترسيم نقشهاي خانوادگي از طريق اين نوع رسانهها، پژوهش حاضر در مرحله اول به بازخواني جايگاه خانواده و اعضاي آن بهويژه پدر در منابع اسلامي اشاره كرده و سپس با تحليل انتقادي سه سريال منتخب، ضمن بازنمايي جايگاه پدر در اين نوع سريالها با روش تحليل گفتمان پدام، برحسب نياز، راهكارهاي رسانهاي مناسبي را براي بازنمايي مطلوب نقش پدري در مجموعههاي تلويزيوني ارائه كرده است. در پايان از زحمات پژوهشگر محترم سركار خانم دكتر راضيه ميرعليملك در تهيه و ساماندهي اين پژوهش قدرداني ميكنيم. ادارهكل پژوهشهاي اسلامي رسانه
نقش پدر در قاب تلویزیون تحلیل انتقادی نحوه بازنمایی پدر در مجموعههای طنز تلویزیونی کد: (2897) نویسنده: دکتر راضیه میرعلیملک ناشر: دین و رسانه وابسته به ادارهکل پژوهشهای اسلامی رسانه سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به اهتمام: دفتر پژوهشهای کاربردی دین و رسانه؛ گروه تربیت، خانواده و سبک زندگی ویراستار: اعظم خوشگفتار صفحهآرا: زهره نیکخلق احمدی نوبت چاپ: اول/ 1400 چاپ: زلال کوثر شمارگان: 200 بها: 400000 ریال نشانی: قم، بلوارامین، مجموعه صداوسیما، ادارهکل پژوهشهای اسلامی رسانه، تلفن: 32915510 تهران: جامجم، ساختمان شهید رهبر، طبقه زیرین، تلفن: 22014738 نمابر: 22164997 مشهد: خیابان امام خمینی=، جنب باغ ملی، ساختمان صبا، طبقه سوم، تلفن: 32215108 نمابر: 32215106 سامانه مخاطبان: 11ـ32915510ـ025 سامانه پیام کوتاه: 30000255 شابک: 3-471-514-964-978 ISBN: 978-964-514-471-3 www.irc.ir info@irc.ir sapp.ir @irc_ir