چکیده
مطالعه پديدههاي اجتماعي زمينه بررسي موضوعاتي است كه در جامعه مورد توجه بوده و فصل مشترك اين بررسيها مطالعات علمي در اين حوزه است.
اين پديدهها گرچه ممكن است بخشي از جامعه را متأثر ساخته باشد، ليكن گذر بسيار اندك و مقتضي به زمان و شرايط موجود در اين گاهنامه به ما تكليف نموده است كه در بررسيهاي اجتماعي به اين مسائل، پديدهها و موضوعات بپردازيم.
اضلاع سه گانه تحليل علمي ـ پژوهشي در اين نوشته بر سه بال انديشه ديني، جامعه شناسي و رسانه استوار است. لذا مطالعات اخير تلاشي است تا ضمن بررسي ديني و اسلامي ذخاير عميق موجود در اين زمينه، جامعهشناسي پديدهها بررسي شود و در نهايت به راهكارهايي نظري و يا عملي با تأسي از فرهنگ ديني در حوزه رسانه و جامعه برسيم. حال نگاهي گذرا بر اهم مباحث اين شماره داريم:
بررسي نقش و عملكرد رسانه ملي در موضوع حجاب با مصرف نهادينهسازي فرهنگ عفاف و حجاب به گونهاي كه رسانه را در برنامهسازي و تصميمگيري در اين موضوع مدد رسانيم، بخشي از مطالعات اين شماره ميباشد.
در ادامه با پيروي از منويات مقام معظم رهبري در خصوص تأكيد بر سياستهاي جمعيتي و اصلاح اين سياست به مباحثي همچون رشد جمعيت، چالشهاي كاهش جمعيت و معضلات پيشروي وضعيت جمعيتي اخير در ايران با بررسي نقش رسانه پرداخته شد.
موضوع سياسي ـ اجتماعي قرن حاضر و بهتر بگوييم دهه اخير جنگ نرم است. جنگ نرم رسانهاي يكي از برجستهترين جنبههاي جنگ نرم در جنگهاي جديد جهاني است. جنگ رسانهاي تنها جنگي است كه حتي در زمان صلح نيز ميان كشورها، به صورت غيررسمي وجود داشته است و هر كشور از حداكثر توان خود براي پيشبرد اهداف سياسياش بهره ميبرد. رسانه و رويارويي با اهداف فرهنگي در جنگ نرم از ديگر مباحث طرح شده در اين شماره است.
امروزه با تغيير در ماهيت قدرت و اهميت آگاهي و دانش در آن، كاركرد آگاهي بخشي رسانهها در جنبههاي گوناگون اهميت دارد. در صفحاتي در اين نوشته سعي داريم با تفكيك كاركردهاي آگاهيبخشي رسانه از ديگر كاركردهاي آن، عملكرد رسانه را در ايجاد و افزايش آگاهي مردم در حوزه سياسي و اجتماعي بررسي نماييم.
اهميت فزاينده تلويزيون در سالهاي اخير و تأثير آن بر جنبههاي مختلف زندگي ما را بر آن داشته تا بدين شيوه ميزان اثرگذاري و اثرپذيري رسانه را در حوزه فرهنگ اسلامي ـ ايراني مورد بررسي قرار دهيم.
يكي از فعاليتهاي بسيار مهم و ويژه، مقالهاي برگرفته از يك پژوهش تحليل محتوا در خصوص فرهنگ اسلامي ـ ايراني در سريالهاي پر بيننده 1390 ميباشد كه گزارش آن به صورت جداول گزارش توصيفي و تحليلي تقديم ميشود.
تمركز نشريه به ارائه راهكارهاي رسانهاي به منظور بهرهمندي رسانه ملي در دو حوزه برنامهريزي و برنامهسازي مدنظر بوده و هست. در اين خصوص مركز پژوهشهاي اسلامي صدا و سيما ميكوشد زمينه ارتباط انديشمندان و استادان جامعهشناس را با رسانه ملي فراهم آورد.
اميد است نتايج علمي اين گاهنامه در مطالعات اجتماعي رسانه و برنامههاي مرتبط مورد بررسي و دقت نظر قرار گيرد. مطالعات اجتماعي اين گاهنامه با بهرهگيري از منبع لايزال علوم ديني و اسلامي كاملاً تخصصي، علمي و بر اساس يافتههاي پژوهشي است. نقش رسانه با ارائه راهكارهاي رسانهاي هر يك از موضوعات در بررسي، بحث و سپس نتيجهگيري و ارائه راهبرد و راهكار ادامه خواهد داشت.
شناسنامه
سال دوم ـ شماره سوم ـ کد:1979 ـ پاييز 1392
صاحب امتياز: مركز پژوهش¬هاي اسلامي صدا و سيما
مدير مسئول و سردبير: سيد علي موسوي ميرکلائي
مدير اجرايي: سيده مريم چاووشي
ويراستار: ابوذر هدايتي
صفحهآرا: سميه مرادي
بهاء: 58000ريال
داوران اين شماره (به ترتيب حروف الفبا):
محمد اعتضاد السلطنه، کمال اکبري، رضا حاجاحمدي،
سيد بشير حسيني، سيد محمدرضا خوشرو، عليرضا رنجبر محمد سليمي، ابراهيم شفيعي سروستاني، غلامحسن عيوضي، ابراهيم فتحي، قاسم کرباسيان.
نشاني: قم، بلوار امين، مركز پژوهشهاي اسلامي صدا و سيما
ص. پ: 3133. 37185. تلفن: 32915511. 025، نمابر: 32915510
تهران، جام جم، ساختمان شهيد رهبر، طبقه زيرزمين،
تلفن: 22014738، نمابر: 22164997
دفتر خراسان: مشهد ـ خيابان امام خميني رحمه الله ، جنب باغ ملي،
ساختمان صبا، طبقه سوم
تلفن: 2215108 ـ 0511، نمابر: 2215106
Email: ss.media@irc.ir ـ www.irc.ir