آنچه پيش‌روي داريد شماره 16 و 17 دوره جديد (پياپي 111-112) از اين نشريه است كه در قالب پنج مقاله و ترجمه يك مقاله سامان يافته است: مقاله نخست از حسين رئيسي واناني با موضوع «بررسي نقش رسانه ملّي در پيش‌گيري از بروز و مقابله با ترويج شايعه در جامعه با تأكيد بر مباني اسلامي» است كه با استفاده از روش تحليل كيفي و گردآوري داده‌ها از روش اسنادي كتابخانه‌اي، علاوه بر بررسي فرايند شكل‌گيري شايعه، به كاوش آن از ديدگاه اسلام مي‌پردازد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد دو عامل «اهميت» و «ابهام»، به‌منزله دو ستون هستند كه بناي شايعات را مي‌سازند. رسانه ملّي بايد وقايع و رخدادهاي مهمي را كه در جامعه اتفاق مي‌افتد، با شفافيت كامل در دسترس مردم قرار دهد. همچنين ايجاد اعتماد و شفافيت و سرعت در اطلاع‌رساني و اخبار مي‌تواند در جلوگيري از شايعه مؤثر باشد. خانم طاهره زاهدي در مقاله «تجربه‌پژوهي مسيحيت تبشيري در حوزه رسانه و بهره‌گيري از شيوه‌هاي مطلوب آن در رسانه ملّي» با استفاده از روش توصيفي تحليلي، بررسي اسناد و منابع متعدد در موضوع مسيحيت تبشيري و همچنين مصاحبه با كارشناسان اين حوزه، مطالبي همچون شناخت فعاليت‌هاي رسانه‌اي مسيحيت تبشيري از نظر ساختار و شكل ارائه پيام با تحليل محتوا، شناخت شيوه‌هاي تبشيري مؤثر و ارائه راهكارهاي مناسب به‌منظور بي‌اثرساختن اقدامات تبشيري را دنبال كرده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد استفاده از تلويزيون، راديو، كتاب، كليساهاي خانگي، فضاي مجازي و بهره‌گيري از ظرفيت انيميشن، از جمله روش‌هاي تبليغ مسيحيت تبشيري محسوب مي‌شود. در مقاله «بررسي و تبيين جايگاه فرزندآوري در برنامه‌هاي شبكه ماهواره‌اي من و تو»، خانم شفيقه نيك‌جهان ضمن رصد رسانه‌هاي اجتماعي و برنامه‌هاي تلويزيوني و نشان‌دادن فرهنگ خاص زندگي در جوامع توسعه يافته مبني بر لذت‌هاي فردي، پديده فرزندهراسي در بين زوج‌هاي جوان را بررسي كرده و اين موضوع را در شبكه‌هاي ماهواره‌اي فارسي‌زباني مثل من و تو كاويده است. دكتر محمد سليمي در مقاله «درآمدي بر مسئله موسيقي؛ از چالش‌هاي فرهنگي تا راه حل آن» بيان كرده است: اين گفتار، بخشي از نتايج پايه‌اي و مقدماتي يك پژوهش گسترده است كه براي پاسخ به اين مشكلات با عنوان «بررسي ابعاد حكم و موضوع موسيقي»، با به‌كارگيري مجموعه‌اي از روش‌هاي پژوهشي مشتمل بر مطالعات اسنادي، روش بحث گروهي و مصاحبه با صاحب‌نظران سامان يافته است. در اين پژوهش، پس از بازنگري در ماهيت و كاركردهاي موسيقي و نيز تحليلي گذرا از چالش‌هاي فرهنگي و اجتماعي آن، مهم‌ترين ديدگاه‌هاي موجود براي حل اين مشكل را در قالب «بازشناسي عيني موسيقي»، «بازنگري مفهومي؛ اعم از ارجاع به عرف ساده يا عرف متخصصان» و سپس «پژوهش نظام‌گرا و جهت‌دار» طبقه‌بندي و نقد كرده و راه‌حل آخر يعني «مطالعه و پژوهش نظام‌گرا و جهت‌دار» را به‌عنوان تنها راه‌حل منطقي و اساسي حل چالش‌هاي فرهنگي مسئله موسيقي بيان مي‌كنيم. دكتر احسان آذركمند در مقاله «راهكارهاي ارتقاي فرم و محتواي برنامه‌هاي كوتاه ديني تلويزيون» با استفاده از روش كيفي و مصاحبه باز با صاحب‌نظران رشته‌هاي علوم حوزوي، علوم اجتماعي، علوم ارتباطات و مؤلفين مقاله و كتاب در زمينه برنامه‌سازي ديني، دو مورد از برنامه‌هاي كوتاه ديني تلويزيون به نام‌هاي: مستند از لاك جيغ تا خدا و سخنراني كوتاه مراجع تقليد در ماه رمضان را مورد كاوش قرار داده است. نتايج تحقيق حاكي از آن بود كه رعايت‌نشدن مسئله تقارن تصاوير و نماها، چيدمان غير استاندارد صحنه توسط كارگردان و برنامه‌ساز، و عدم توجه به مبادي سواد بصري، همچنين استفاده‌نكردن از جذابيت‌هاي بصري متناسب با جايگاه شخصيت‌هاي اصلي، ضعف كارشناس برنامه، طرح شبهه و پاسخ ضعيف به آن، سطحي‌نگري و نداشتن پژوهش برنامه‌اي قوي و متناسب، باعث شده كه جايگاه لازم نسبت به اين‌‌گونه برنامه‌ها ايجاد نشود. اين مقاله مي‌تواند در حوزه تدوين و تنظيم سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي براي راهكارهاي ارتقاي فرمي و ساختاري و محتوايي برنامه‌هاي كوتاه ديني تلويزيون اثربخش باشد. مقاله پاياني نشريه، مقاله‌اي با عنوان «دو سوي داستان: اخلاق ارتباطات در جهان‌هاي رسانه‌اي شده» از توبياس ابروين و كالين پرلزا با ترجمه خانم راضيه‌سادات ميرخندان است. اين مقاله با ارجاع به دو نوع مطالعات تطبيقي، به بازخواني تحولات مرتبط با ديجيتال‌سازي رسانه و ابزار جديد مشاهده رسانه از طريق وب مي‌پردازد و سنت‌هاي در حال دگرگوني اخلاقيات قراردادي ارتباطات و پژوهش پيرامون پاسخگويي رسانه را نشان مي‌دهد. اين نوشتار چشم‌اندازهاي جديدي به سوي تأملات اخلاقي در دنياي رسانه‌اي‌شده در عصر ديجيتال مي‌گشايد. اميد است اين اثر به تكاپوي عالمانه انديشوران عرصه دين و رسانه ياري رساند و اين اداره‌كل را از نقد سازنده و پيشنهادهاي ارزنده مخاطبان فرهيخته اين نشريه بهره‌مند سازد.
فصلنامه علمی ـ تخصصی دین و رسانه سال هجدهم، دوره جدید، شماره شانزدهم و هفدهم (پیاپی 111و 112)، بهار و تابستان 1399 صاحب‌امتیاز: اداره‌کل پژوهش‌های اسلامی رسانه مدیرمسئول و سردبیر: دکتر محمدحسین ظریفیان یگانه جانشین مدیر مسئول: حجت‌الاسلام صادق لیراوی هیات تحریریه: دکتر محسن اسماعیلی، دکتر محمد هادی همایون، دکتر ناصر باهنر، دکتر حسین رضی، دکتر سیدحسین شرف‌الدین، دکتر حسن خجسته، حجت‌الاسلام دکتر شمس‌الله مریجی، دکتر حسن بشیر، دکتر محمدحسین ظریفیان یگانه، حجت‌الاسلام دکتر احمدحسین شریفی، دکتر کمال اکبری، حجت‌الاسلام دکتر علی جعفری، حجت‌الاسلام دکتر سید احمد رهنمایی، حجت‌الاسلام دکتر عبدالله جلالی و حجت‌الاسلام دکتر محمد فولادی وندا. صفحه‌آرا: زهره نیک‌خلق احمدی ویراستار: طیبه چراغی چاپ: زلال کوثر بها: 250000 ریال نشانی: قم، بلوارامین، مجموعه صداوسیما، اداره‌کل پژوهش‌های اسلامی رسانه، تلفن: 32915510 ـ 025 تهران: جام‌جم، ساختمان شهید رهبر، طبقه زیرین، تلفن: 22014738 نمابر: 22164997 مشهد: خیابان امام خمینی رحمه الله ، جنب باغ ملی، ساختمان صبا، طبقه سوم، تلفن: 32215108 نمابر:32215106 سامانه مخاطبان: 11ـ32915510ـ025 سامانه پیام کوتاه: 30000255
