گرايش به زيبايي و دوري از زشتي، امري فطري است. هر انساني، به طبع نخستين خويش، نغمه خوش، آهنگ دلنشين، منظره چشمنواز و… را دوست دارد. اين حس زيباييخواهي، آنگاهكه باكمالجويي انسان، به هم آميزد، او را به آنچه از پديدههاي طبيعي ميبيند و حس ميكند، قانع نميسازد. دوست دارد آنچه را خود احساس ميكند، بيافريند؛ ازاينرو پديدههاي زيباي جهان را برميگزيند و با احساسي كه خود از آنان دارد و آنگونه كه پسند خويش است، به نيروي خيال، دگرگون ميسازد، بازآفريني ميكند و احساس خود را از پديدههاي هستي به گونه زيبا و دلنواز به نمايش ميگذارد. چنين كوششي كه به آفرينش اثري زيبا ميانجامد، هنر ناميده ميشود و حاصل آن كوشش، «اثر هنري» و آفريننده آن را «هنرمند» مينامند. از سوي ديگر زبان هنر، زبان بينالمللي است و با همه انسانها از هر نژاد و قبيلهاي ارتباط برقرار ميكند. وجود ويژگيهايي نظير: گستردگي قلمرو، قدرت نفوذ، توانايي تبيين و تفهيم، موجب شده انسانها همواره به هنر توجه كنند و افكار و انديشهها را به خود جلب كنند. تجربه نشان داده است كارهاي هنري، درك مفاهيم پيچيده را آسان ميكند. بهنظر ميرسد به همين دليل، مؤثرترين ابزاري كه پيامبران الهي براي تبليغ دين از آن بهره ميگرفتند، هنر بوده است. قرآن كه بزرگترين اثر در زمينه تعليم و تربيت انسان است، محل تبلور زيباترين جلوههاي هنر است. هنر و ادب در اديان مختلف و ازجمله دين مبين اسلام از جايگاهي بس رفيع و تأملبرانگيز برخوردار است. برخلاف ادعاي گروهي كه يا از منزلت هنر در اسلام، اطلاعي ندارند يا مغرضانه حقايق را در اين خصوص ناديده ميانگارند، ميتوان بهجرئت بر اين نكته تأكيد كرد هيچ مكتب و مذهبي بهاندازه اسلام از هنر و هنرمند تكريم و قدرداني نكرده است. به گواه تاريخ، از ديرباز، فرهنگ، ادب و هنر بهويژه شعر و شاعري، در ميان ايرانيان جايگاهي ويژه داشته است. بهگونهايكه حتي بسياري از عالمان دين در كنار توجه به ترويج احكام و شريعت و تبيين آموزههاي ديني به مباحث ادبي و هنري، علاقه نشان ميدادند و برخي در اين حوزهها صاحب سبك بودند. شايد كمتر كسي بداند كه دانش عروض به معني ميزانالشعر، در تمدن اسلامي بهوجود آمد و عالمان شيعي مانند خليلبن احمد، مبتكر و كاملكننده و اخفش اوسط و ابوعثمان مازني و صاحببن عباد و عثمانبن جني، از گسترشدهندگان و تثبيتكنندگان دانش مذكور هستند. اهميت موضوع روز شعر و ادب پارسي، ما را بر آن داشت تا اين شماره از فصلنامه اشارات را به اين مناسبت مهم ملي اختصاص دهيم و از دريچه شعر و ادب فارسي، براي اين روز ارزشمند، متون برنامهاي توليد و تدوين كنيم. آنچه پيش روي شما عزيزان و برنامهريزان رسانه ملي است مرور هرچند كوتاه مناسبت ملي روز شعر و ادب پارسي و تجليل از مقام استاد شهريار است. اين مجموعه حاصل تلاش پژوهشگران ارجمند سيدصادق سيدنژاد، سيدمحمدحسين حسيني هرندي، حميد رحماني، سيدمحمود طاهري و سيدعلي محمدي متكازيني ميباشد كه در دو فصل تدوين شده است: در فصل اول با عنوان «روز ملي شعر و ادب»، مناسبت روز ملي شعر و ادب پارسي را تبيين و در فصل دوم با عنوان «پرونده ويژه» عالمان هنرمندي را معرفي كرديم كه در حوزه شعر و خوشنويسي و معماري تبحر داشتند. در ضمن سعي شده است تا عالمان هنرمند به ترتيب قرن معرفي شوند، تا برنامهسازان محترم رسانه ملي بهآساني مطلب موردنظر خود را جستوجو كنند. اميد است اين اثر مورداستفاده اصحاب قلم و رسانه قرار گيرد.
فصلنامه اشارات ایام، شماره 41(پیاپی 182)، تابستان1401 ویژهنامه روز ملی شعر و ادب فارسی پرونده ویژه: عالمان شاعر و هنرمند صاحب امتیاز: ادارهکل پژوهشهای اسلامی رسانه مدیر مسئول: حجتالاسلام صادق لیراوی جانشین مدیر مسئول: محمدحسین کشکولی سردبیر: مریم سقلاطونی با آثاری از: سیدمحمد حسین حسینی هرندی، حمید رحمانی، سیدصادق سیدنژاد، سیدمحمود طاهری و سیدعلی محمدی متکازینی صفحهآرا: زهره نیکخلق احمدی چاپخانه: زلال کوثر شمارگان: 200 بها: 350000 ریال نشانی: قم، بلوارامین، مجموعه صداوسیما، ادارهکل پژوهشهای اسلامی رسانه، تلفن: 32915510 ـ 025 تهران: جامجم، ساختمان شهید رهبر، طبقه زیرین، تلفن: 22014738-021 نمابر: 22164997-021 مشهد: خیابان امام خمینی(ره)، جنب باغ ملی، ساختمان صبا، طبقه سوم، تلفن: 32215108-051 نمابر:32215106-051 سامانه مخاطبان: 11ـ32915510ـ025 سامانه پیام کوتاه: 30000255